Borsa ve halka arz konuları çok sayıda yatırımcının dikkatini çekmiş durumda. Çok sayıda vatandaş halka arz hisselerinden alırken SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül önemli uyarılarda bulundu. Peki yatırımcılar ne yapmalı?
Konuyla ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Ekonomist Hikmet Baydar şu ifadeleri kullandı: “Burada ilk etapta suç duyurusunda bulunuluyor. Sonrasında yasal olarak manipülasyon varsa bu savcılık tarafından inceleniyor, ‘gerçekten suç unsuru var mı?’ buna bakılıyor. Eğer bir suç varsa ceza veriliyor.
Yatırımcının burada dikkat etmesi gereken konu şudur: Hisse senedi önerildiğinde o hisse senedinin bir hikayesi var mı? Şu anki mevcut olan değer gerçekten de alınabilir bir değer mi? Belki de kendisine o öneriyi yapan kişi hisseyi çıkarmak için öneriyor olabilir. Tahtaya alıcı çekerek kağıtlar yükseltilmeye çalışılıyor olabilir. Herkes alıma geçerken o portföyü boşaltan manipülasyonculardır.
‘GENÇLERİN MANİPÜLASYONDAN ETKİLENMESİ YÜKSEK’
Gençlerin borsaya ilgi göstermesi nedeniyle bu tür manipülasyonlardan etkilenilmesi yüksek. Sosyal medyadan böyle grupların kurulduğunu görüyoruz. Yatırımcı tavsiyesi değildir şeklinde kağıt bazında yorumlar yapıldığını görüyoruz.
YATIRIMCILARA ÖNEMLİ UYARI: O RAPORLAR TAKİP EDİLEBİLİR
Yatırımcı şunu unutmamalıdır: Bu tür analizleri yapan aracı kurumlarda raporlar düzenliyor. O raporlar takip edilebilir. Bunu düzenleyen aracı kurum uzmanlarıdır. En azından kulaktan dolma, tahtası kapanabilecek ya da gelecekte zorluklarla karşılaşabilecek bir hisse senedini almaları söz konusu olmuyor. Yatırımcıların daha güvenli verilerle hareket etmeleri lazım.
‘PARA KAZANACAĞIM DİYE ELDEKİ PARAYI KAYBEDEN ÇOK OLDU’
Aksi halde umduklarını bulamazlar. Pirince giderken eldeki bulgurdan olmak diye bir söz vardır. Para kazanacağım diye eldeki parayı kaybedenler çok oldu.
‘GEÇMİŞTE TAHTASI KAPANAN HİSSELER ÇOK OLDU’
Geçmişte tahtası kapanan hisseler çok oldu. Bu hisselere girenler bu hikayelere güvenerek girdiler ancak paraları sıfıra düştü.
‘BORSA UZUN VADELİ YATIRIM ARACIDIR’
Borsa uzun vadeli yatırım aracıdır. Güvenilir hisse senetlerinde uzun vadeli iyi bir yatırım aracı oluyor. Böyle manipülasyonlarda borsa kumarhaneye dönüyor ve insanlar ciddi paralar kaybedebiliyor.
HALKA ARZA KATILANLARA BİR TAVSİYENİZ VAR MI, HER HALKA ARZ HİSSESİ ALINIR MI?
Borsada hisse senedinin halka arz edilirken ‘kaç tavan yapacak?’ diye soruların sorulduğunu görüyorum. Hisse senedini alan halka arzların neden yapıldığını, o hisse senetlerinin neden çıkarıldığını düşünmesi lazım. Halka arzlarla birlikte hisse senetlerinin yükselmesi daha fazla alıcının oraya gelmesini sağlamaya yönelik olabilir. Daha sonrasında düşüşlerde de halka arzdan daha pahalı aldıkları için zarar edebiliyorlar. Bu sıkça yaşanan bir durumdur.
HİSSE ANALİZİNDE ÖNEMLİ KRİTER!
O yüzden hisse senedinin analizine bakıldığında fiyat kazanç oranı, piyasa değeri defter değeri ve temettü oranı gibi önemli kriterlere bakmaları gerekiyor. Hiçbir firma sahibi hisse senedini bedavadan halka arz etmez ve ucuza satmaz bunun da unutulmaması lazım.
SON DÖNEMDE HALKA ARZLARA KATILIM 4 MİLYONUN ÜZERİNE ÇIKTI.BUNU NASIL DEĞERLENDİRİRSİNİZ?
Halka arzlarda bir kısım istediği miktarı alamıyor. Dolayısıyla fiyatların yükselmesinin sebeplerinden biri de bu çünkü talep tam doyurmuyor. Toplam halka arz miktarları yükseldi. Bu da borsanın kan kaybetme riskini artırıyor. Borsaya para girişi olmadan borsa yükselemez, gelen para halka arzlara giderse borsada yükseliş için daha fazla oranda para girmesi gerekecektir. Daha fazla sermaye girişine ihtiyaç duyulduğu için halka arzlar borsanın yükselmesini frenliyor çünkü para halka arzlara kayıyor.
BORSADA YÜKSELİŞ SÜRER Mİ?
Borsada dalgalanma devam eder, ancak yukarı seyrin sürmesi için artık bir yatırımcı girişi lazım. Şu ana kadar borsayı ayakta tutan yabancı sermaye girişi konusundaki hikayeydi. Yabancı fonların Türkiye’ye ilgi göstermesi, bunlar olduğu zaman borsada pozitif hikaye olacaktır. Borsaya daha fazla para girişi lazım. O yüzden borsanın önümüzdeki süreçte yabancı girişi olacağı beklentisi devam ettikçe alışlar daha fazla, satışlar daha az olabilecektir.
‘BORSA YÜZDE 30 PRİM YAPACAK GİBİ GÖZÜKÜYOR’
Yabancı için borsa dolar bazında hala yüzde 30 prim yapacak gibi gözüküyor. Borsada kısa vadede yabancı girişi beklemiyorum. Ancak not artırımı olduğunda yabancı borsaya girecektir. Kar realizasyonları çok sert olabilir. Yatay seyirle dalgalanma potansiyeli yüksektir.
‘11 BİN HEDEFİ MANTIKLI’
Dolar bazında endekste 11 bin hedefi mantıklı gibi gözüküyor. Ama yabancı girişinin devam etmesi kaydıyla.”