Aleyna Sevim / İSTANBUL – Balık av sezonu yaklaşıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı, geçtiğimiz günlerde resmi gazetede balıkların avlanabilir asgari boy ve alıkonulabilir balık miktarlarını yayınladı. Ancak uzmanlar, uluslararası standartlara göre Türkiye’de belirlenen avlanma boylarının kısa olduğunu ve bu nedenle balık stoğunun her geçen yıl azaldığını belirtiyor. Kaçak ve usulsüz avcılığın balık stoklarını erittiğine dikkat çeken uzmanlar, birçok türün üreme boyunun altında avlanmasına izin verilmesini de eleştiriyor.
Işıklı avcılık tehdit
Deniz biyoloğu Mert Gökalp, balıkların avlanması gereken boyların altında avlandığını belirterek şu bilgileri verdi:, “Avrupa Birliği tarafından avlanma için tavsiye edilen boylar var. Bizdeki oranlara bakıldığında mantıklı değil. Lüfer avlanma boyu normalde 23-30 cm boylarındadır. Bizde 18 cm. Ama kuyruktan hesap yapılınca bu 13 cm’ye kadar düşüyor. Palamutta 25 cm. deniliyor ama bu palamut genç, yavru palamut oluyor. Balığı av boyunun altında avlarsanız üremesini engellersiniz. Balıkları tüketmiş vaziyetteyiz. Sistemli olarak balık teknelerinin azaltılması gerekiyor. Bizim kıyılarda sadece 10-20 metre kayığı olan balıkçının yer alması gerekiyor. Büyük endüstriyel teknelerle denizi kurutursunuz. Uzak kıyılarda, okyanuslarda ışıklı avcılık yapılıyor. Genelde sürü balıkları avlanıyor. Uskumrunun Marmara’da tükenmesinin en büyük sebebi bu ışıklı avcılıktır.”
Türler yok oluyor!
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi’nden Doç. Dr. Taner Yıldız da avcılığı yapılan türlere ilişkin dünyada ve ülkemizde farklı farklı boy kıstasları belirlendiğini ifade ederek şunları kaydetti: “Bizim mevcut tebliğimizde malesef birçok türün avlanmasına izin verilen boyu, ilk üreme boyunun altında. Bu da tabii ki türlerin popülasyonun azalmasına neden oluyor. Balıklar üreme faaliyeti göstermeden ölüyorlar ve ileriki yıllarda stok miktarı azalıyor. Öte yandan illegal balıkçılık sucul canlıların tamamına zarar veriyor. Kaçak avlanma, özellikle yavru balıkların ve üreme dönemindeki balıkların hedef alınması nedeniyle balık stokları hızla azalıyor. Uzun vadede türlerin yok olmaması için kaçak avcılığa yönelik denetimler artırılmalı, yasal düzenlemeler güçlendirilmeli.”
ÇİN BALIKÇILIKTA BİRİNCİ
Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü’nün (TEPGE) 2023 yılında yayınladığı raporda, Su ürünleri üretiminin yüzde 50.3’ünün avcılık yoluyla elde edildiği ve avcılığın yarısının Asya kıtasında gerçekleştirildiği bilgisi yer aldı. Avcılık üretim miktarında yüzde 14.6 ile en büyük paya sahip olan ülkenin Çin olduğu kaydedilen raporda Çin’i Endonezya, Peru ve Rusya’nın takip ettiği ifade edildi. Türkiye’de ise Su ürünleri Avcılığı’nın denizlerden yapılan avcılıkta en önemli payın yüzde 73 ile Karadeniz Bölgesi’ne ait olduğu belirtildi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Haziran ayında yayınladığı 2023 Su Ürünleri raporuna göre ise avlanan deniz balık miktarının 387 bin 115 ton olarak gerçekleştiği kaydedilirken, hamsi balığının 273 bin 915 ton ile en yüksek miktarda avlanan balık olduğu bilgisi paylaşıldı.