Altın fiyatları, yüksek enflasyon ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) parasal sıkılaşma hamleleri arasında yön bulmaya çalışırken 2021’yi dalgalı bir performansla katmaya hazırlanıyor.
2021’e 450 TL seviyelerinde başlayan gram altın, yılın ikinci çeyreğinde 530 TL seviyelerine kadar yükseldi. Sonrasında Eylül ayına kadar 500 TL’nin altında hareket eden gram altın, TCMB’nin faiz artırım döngüsüne girmesi ile birlikte Dolar/TL kurundaki sert yükselişlerin etkisiyle hızla arttı. Kasım’da 600 TL üzerine tırmanan gram altın, geçtiğimiz Pazartesi dolar/TL’nin tarihi zirvesini görmesi ile birlikte rekor kırarak 1000 TL’nin üzerine tırmandı. Kur korumalı mevduat sisteminin açıklanmasıyla birlikte döviz kurlarındaki sert düşüş sonrası altın fiyatları da 700 TL’nin altına çekildi.
Spot piyasada ise 2021 başında ons başına 1900 dolar seviyelerinden başlayan altın, Şubat ayında 1950 dolar seviyelerini görse de Mart ayında 1680 dolar seviyelerine kadar geriledi. Sene sonuna kadar dalgalı bir seviye izleyen altın, yılı ons başına 1800 dolar seviyelerinin hemen üstünde kapatmaya hazırlanıyor.
GÜVENLİ LİMANA MERKEZ BANKASI DARBESİ
Geride bıraktığımız seneye bakınca altın fiyatını en çok etkileyen gelişmeler ABD başta olmak üzere gelişmiş ülkelerde yaşanan enflasyon dalgası ve merkez bankalarının sıkılaştırma sinyalleri oldu. Altın, yüksek enflasyona karşı yatırımları koruma adına güvenli bir liman olarak görülse de merkez bankalarının faiz artırmaya dönük sinyalleri nedeniyle bir miktar baskılandı.
Bu yıl küresel ekonomideki en önemli gelişmelerin başında gelen yüksek enflasyon trendi, altın fiyatlarını doğrudan etkileyen etmenlerden biri olarak görülüyor. ABD’de tüketici enflasyonu Kasım’da yüzde 6.8 artışla 40 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Ayrıca Fed’in son kurul toplantısında varlık alımlarının azaltımını hızlandırması ve 2022’nin ilk yarısında faiz artışı gelebileceği sinyali altın yatırımcılarının takip ettiği bir başka önemli gelişme.
Ayrıca delta, omicron gibi varyantlarla piyasaları sarsan corona virüsü salgınının 2022’deki seyri de değerli metalin fiyatlanmasını takip ederken izlenecek faktörlerden biri olacak.
‘1800’ÜN ÜSTÜNDE TUTUNMAYA ÇALIŞIYOR’
Konuyla ilgili sozcu.com.tr’ye değerlendirmelerde bulunan Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk altının 2021’deki seyriyle ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:
“2020’nin sonunda aşının bulunması ile beraber dünyada ve Türkiye’de altına olan ilginin azaldığını görmüştük. Sonrasında ise enflasyon odaklı bir fiyat oluşmaya başladı. Bu arada dışarıda başta bu enflasyonun geçici olduğu ifade edilmişti. Yaz aylarında bu nedenle enflasyona karşı koruma amaçlı alışların sınırlandığını gördük.
ABD Merkez Bankası’nın geçici enflasyon tezini terk etmesi ve tahvil geri alımlarını sınırlandırmayı hızlandırması ve faiz artırımına başlayacaklarını söyledi. Faiz artırımının yapılacağı tarihin de öne çekilmesiyle belirsizliğin ortadan kalkmış oldu. Altın o noktada beklentileri satın alıyordu. Onun için 1750 dolara kadar gerilemişti. Fed’in Aralık toplantısından sonra kendini bir anda 1800’ün üzerine attı ve orada tutunmaya çalışıyor şu anda.”
Mehmet Ali Yıldırımtürk
‘ENFLASYON POZİTİF ETKİLEYECEK’
2022’in ilk çeyreğinden itibaren faiz artırımı ve taperingle ilgili belirsizliklerin ortadan kalktığını ve altın yatırımcısının bunları önceden fiyatladığını belirten Yıldırımtürk şöyle konuştu:
“Enflasyonun yüksek seviyelere yükselmiş durumda. Bu yükseliş de devam ediyor. Normalleşme süreci başlarsa, mevcut piyasadaki likitlerin hemen çekilemeyeceği beklentisiyle, jeopolitik risklerin ve olası pandemi mutasyonlarının etkisiyle altın fiyatlarının 2022’nin ilk çeyreği ve ilk yarısı itibariyle 1800-1950 dolar seviyelerinde olacağını düşünüyorum.”
‘GÜVENLİ LİMAN ÖZELLİĞİ ÖN PLANA ÇIKABİLİR’
Yıldırımtürk ayrıca “Faizden alınacak kazanç enflasyona karşı korunacak düzeyde olmayacak. Ancak reel getiri olarak altın enflasyona karşı güvenli liman özelliği ön plana çıkabilir. Altın bundan destek alacak ve 2021’in ikinci yarısında sürdürdüğü sakin seyrini 2022’nin ilk çeyreği itibariyle pozitife döndürebileceğini düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu.
Altında ons başına 2000 dolar sınırının geçilmesi halinde geçtiğimiz yıl görülen 2075 dolarlık zirvenin de test edilebileceğini belirten Yıldırımtürk, “Son dönemki ABD-Rusya arasındaki gerilim sertleşebilir. Altın bu gerilimlerden de nemalanabilir. Altın, likiditenin azalmasından etkilenecek pozisyonu geride bırakmış gibi görünüyor” dedi.
İÇ PİYASADA ALTIN NASIL SEYREDECEK?
Yıldırımtürk, 2022’de altının iç piyasadaki olası seyrine ilişkin şu tahminlerde bulundu:
“Altında iç piyasada Eylül ayından itibaren gerçekleşen yükseliş dolar/TL’den kaynaklandı. Faiz indiriminin Ekim’de 200 baz puan indirilmesi şaşırtıcı oldu ve döviz fiyatları o tarihten itibaren sert yükseldi. Çarpan etkisiyle altın fiyatlarına da yansıdı. Sonrasında dövizdeki hareket altını biraz daha aşağı çekti. Ancak biz altın alımlarının hangi seviyede olursa olsun, küçük yatırımcı açısından dövize göre daha istikrarlı bir seviyede olduğunu gördük.
Döviz fiyatlarının Ocak-Şubat-Mart aylarında döviz girdisinin zayıf olması nedeniyle 10-15 arasında bir hareket içinde olacağını düşünüyorum. Yeni uygulamanın sonucunu ancak üç ay sonrasında görebileceğiz. Merkez Bankası da benzer bir imada bulundu. O bakımdan yılın ilk çeyreği itibariyle altının bugünkü 700 TL seviyelerinden 800-900 seviyelerine doğru bir hareket içinde olma olasılığını yüksek görüyorum.
Bir taraftan dolar/TL’deki ve onstaki beklentilerim nedeniyle bu seviyeleri görebileceğimizi düşünüyorum. Yaz aylarında özellikle dolar/TL’de bir miktar sakinleşme olabilir. Erken seçim gibi bir karar alınmadığı sürece daha stabil bir döviz fiyatı görebiliriz. O yüzden o dönemde altının ons fiyatını takip etmek gerekebilir. Ben 2022 ve 2023’te altının dış piyasada daha güçlü seyredeceği ve bunun iç piyasada yansımaları olabileceği kanaatindeyim.”
ULUSLARARASI FİNANS PİYASASINDA TAHMİNLER
Önde gelen yatırım bankaları da gelecek yıla ilişkin tahminlerini enflasyon ve merkez bankalarının olası kararları üzerinden yaptı.
Avustralya bankası ANZ’deki analistler, altının gelecek yılın ilk yarısında yükselmesini, ancak Fed’in faiz oranlarını artırmasının ardından aşağı yönlü baskıya maruz kalmasını bekliyor. Bankanın raporunda, “Ultra gevşek para politikası sona yaklaşırken ve teşvikler azalırken, değerli metaller sektörüne verilen desteğin 2022’de azalması muhtemel. ABD Merkez Bankası’nın bir yıldan fazla bir süredir süren sıkılaşma tartışmalarına rağmen, yüksek enflasyon ve negatif reel faiz oranları altın fiyatları korudu” dedi.
CREDIT SUISSE
İsviçre merkezli Credit Suisse’in değerli metaller analisti Fahad Tarı’ın analizinde Fed’in 2022 yılında faiz oranlarını artırmaya hazırlanmasına rağmen kısa vadede altın fiyatları için iyimser görüş hakim.
2022 yılında altında ortalama fiyatın ons başına 1850 dolar civarında oluşmasını beklediklerini ifade eden Tarıq, altın fiyatının uzun vadede ise pandemi öncesi seviyelerinde üzerinde kalamayacağını öngördüklerini belirtti.
2023 yılında altın fiyatının, büyük merkez bankalarının faiz artırımlarına devam ettirmelerine bağlı olarak 1600 dolar/ons seviyesine doğru gerileyeceğini öngören Credit Suisse, uzun vadede ise altın fiyatının 1400 dolar/ons seviyelerinde seyredeceği tahmininde bulundu.
Credit Suisse analisti Tarıq, 2022 yılında Fed’den 3 faiz artırımı beklediklerini, bu artırımlara rağmen reel faizin negatif olmaya devam edeceğini ve bunun kısa vadede altın fiyatı için destekleyici olmayı sürdüreceğini belirtti.
DEUTSCHE BANK
Deutsche Bank’taki stratejistler de sarı metalin önümüzdeki yıl boyunca dalgalı seyrinin devam etmesini bekliyor. Bankanın raporuna göre 2022 sonu altın tahmini ons başına 1750 dolar oldu.
Raporda, “Daha yüksek enflasyonun daha yüksek altın fiyatlarına dönüşmemesi dikkat çekiciydi, altın belki de bazı yatırımcılar için artık bariz bir güvenli liman değil” ifadeleri dikkat çekti. Bankacılar, “Yüksek enflasyonun sürecek olmasına rağmen, altının iyi bir 2022 yılı geçirmesi pek olası görünmüyor” dedi.
JP MORGAN
ABD merkezli yatırım bankası JP Morgan ise 2022’de altın için ons başına 1.630 dolar ve gümüş için 2 bin 48 dolarlık ortalama fiyat öngörerek, son tahmininde de altın ve gümüş fiyatları için düşüş eğilimini korudu.
ABD bankası son analizde, “Uzun vadeli ABD getirilerinde daha yüksek bir yeniden değerlendirme sürecinin orta vadede altın üzerinde baskı oluşturmasını bekliyoruz” dedi.
ABN AMRO
Hollanda merkezli ABN Amro ise 2022 ve 2023 altın fiyatı tahminlerini düşük tuttu.
Bankanın Kıdemli Döviz ve Kıymetli Madenler Stratejisti Georgette Boele imzalı raporda, “2022 ve 2023’te daha düşük altın fiyatları beklemeye devam ediyoruz. 2022’nin sonu için tahminimiz ons başına 1500 ABD doları ve 2023 tahminimiz ise ons başına 1300 dolar” denildi.
Düşük altın fiyatları yönündeki tahminde merkez bankalarının daralma politikaları ve ABD getirilerinin artma potansiyeli etkili oldu.