Havacılık alanında dünyanın dört bir yanında savunma sanayileri ciddi bir insansızlaştırma girişimi içerisinde. ABD Hava Kuvvetleri‘nin XQ-58A Valkyrie deneysel savaş uçağı tamamen yapay zeka kontrolünde ilk uçuşunu gerçekleştirdi. İnsansız savaş uçağının 25 Temmuz 2023’te Florida’daki Eglin Test ve Eğitim Kompleksi’nde üç saatlik bir sortiyi tamamladığı bildirildi. XQ-58A Valkyrie yapay zeka ile uçtu
Skyborg Vanguard programının bir ürünü olan bu son test kapsamında yapay zeka pilotu, ABD Hava Kuvvetleri Araştırma Laboratuvarı’nın (AFRL) Otonom Hava Muharebe Operasyonları (AACO) ekibi tarafından geliştirilen algoritmalarla X-62 VISTA‘da milyonlarca saatlik yüksek sadakatli simülasyonlar ve sortilerle eğitildi.
Kratos İnsansız Hava Sistemleri (KUAS) ve AFRL’nin ortak projesi olan XQ-58A Valkyrie, insan kontrolü olmadan bağımsız olarak, diğer dronlarla birlikte ve bir insan/makine ekibinin parçası olarak çalışabilen jet motorlu otonom bir savaş uçağı geliştirmek için ihtiyaç duyulan teknolojilerin geliştirilmesini amaçlıyor. ABD Hava Kuvvetleri, savaş uçaklarına eşlik edebilecek, onlarla birlikte çalışabilecek ve özellikle tehlikeli bölgelere gönderilebilecek otonom savaş uçaklarıyla maliyetleri düşürmek istiyor. Aktarılanlara göre Valkyrie, 6.7 m kanat açıklığı, 1,050 km/s azami hız, 13.715 m hizmet tavanı ve 3,941 km menzil vadediyor. JDAM’lar ve diğer küçük çaplı bombalar da dahil olmak üzere platform sekiz adede kadar silah taşıma kapasitesine sahip.
AFRL komutanı Tuğgeneral Scott Cain, “Yapay zeka, gelecekteki savaş mücadelesi ve operasyonel resmi anlama ve karar verme hızımız için kritik bir unsur olacak. Yapay Zeka, otonom operasyonlar ve insan-makine birlikteliği benzeri görülmemiş bir hızla gelişmeye devam ediyor ve buna ayak uydurmak için hükümet, akademi ve endüstri ortaklarımızın koordineli çalışmalarına ihtiyacımız var.” diyor. Türkiye’nin de bu alanda Baykar Bayraktar Kızılelma ve TUSAŞ Anka 3 gibi projeleri bulunuyor. Ancak bu sistemlerdeki yapay zekanın kabiliyetleri hakkında net bilgiler mevcut değil.