Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomideki son gelişmeleri ve Türkiye’nin önümüzdeki süreçteki yol haritasını CNN Türk’te değerlendirdi. Şimşek şu mesajları verdi:
CARİ AÇIĞI AZALTTIK: Birincil önceliğimiz ülkenin dış kırılganlığını azaltmak. Bu bizim ana hedeflerimizden bir tanesiydi. İkinci başlığımız da enflasyonu kontrol altına almak. Cari açığı 19 milyar dolar civarına indirdik. Çok önemli bir kazanım. Net rezervlerimiz 78 milyar dolar iyileşti. Bu da kırılganlığımızı azalttı. Ülkemizin mayıs ayında risk primi çok yükselti. Şu an itibarıyla 270’in altına düştü. Dış borçlanma maliyetimiz düştü. Türkiye gri listeden çıktı. Yurt dışında hesap açmak zorunda kalırsanız o zaman gri listedeki ülkelerin vatandaşların şirketlerine özel bir inceleme süreci var. Türkiye’nin itibarı arttı.
EN ZORU GERİDE KALDI: En zorlu süreci geride bıraktık. Finansal riskleri yöneterek, önemli bir eşiği aştık. Sıkıntıların farkındayız, bir geçim sıkıntımız var. Enflasyon en kötü ve adaletsiz vergidir. Gelir dağılımını bozuyor. Ne yapıp edip, kalıcı refah ve alım gücü için enflasyonu kontrol altına alıp aşağıya indirmemiz lazım. Kalıcı refah artışı için enflasyonu tekrar tek haneye indireceğiz. 2025’in ikinci yarısında rahatlama çok belirgin bir şekilde hissedilecek. Fiyatlardaki artış hızı zaten yavaşladı. Dezenflasyon süreci başladı, önümüzdeki yılın sonunda hedef yüzde 17,5. Enflasyonda da kalıcı düşüş başladı, devam edecek. Genelde hizmet enflasyonu kemikleşir, katılaşır ve onu indirmek daha çok zaman alır. Örnek olarak kira. Zamana ihtiyacımız var, fiyat artışlarındaki yavaşlama hissedilir derecede. Konut arzını artıracağız. İstanbul’da da konut arzını artıracak programlar var. Hizmetteki düşüş daha da belirgin şekilde hissedilecek. Mal enflasyonunda çok büyük bir eşiği aşmak üzereyiz. Büyük riskleri azalttık. Sabra ve zaman ihtiyacımız var. Cumhurbaşkanımızın da desteği tam.
TOPARLANMA BAŞLADI: Program fedakarlık gerektiriyor. Bu fedakarlığı sadece milletimizden beklemek yanlış olur. Geçmiş yıllarda iyi ve güçlü bir büyüme var. Şimdi enflasyonu düşürmek için cari açığı düşürmek için bir çaba var. İş aleminin en büyük derdi finansmana erişim. Uzun vadeli erişim için bu programı uygulamamız gerekiyor. Sanayimiz umutvar olsun çünkü toparlanma başladı.
IBAN’LA ÖDEME: IBAN’ın birkaç boyutu var. Gençlerimizin özellikle bilmedikleri şahıslara kendi iban’larını kullandırtmalarının ciddi tehlikeleri var. Gönderdiğiniz hesap, kara para aklıyor olabilir. Terörün finansmanında kullanılabilir. Bizdeki en önemli konu kayıt dışılık. Mesela gidiyorsunuz bir yere kredi kartı geçmiyor diyorlar. Bunu hiçbir müessese diyemez, çünkü yazar kasa ile pos makinesini birleştirdik. Ticari bir IBAN ise zaten sorun yok. Biz de çok sofistike yazılımlar var. Bakıyoruz bir akrabalık mı var, yoksa ticari bir ilişki mi var? İlgisiz hesaplardan sürekli bir para akışı varsa o zaten şüpheli bir durumdur.
YEŞİL DÖNÜŞÜM: Bu program üç kolon üzerinde inşa ediliyor. Birincisi fiyat istikrarı. Para politikası, maliye politikası tedbirleriyle alım gücünü kalıcı şekilde artırmaya çalışıyoruz. Birinci öncelik bu. İkincisi, yapısal dönüşüm için, depreme dirençli kentler için kaynak üretme. Ama asıl amaç reformlar ve yapısal dönüşüm. En büyük önceliklerimizden biri yeşil dönüşüm. Son 21 yılda kümülatif enerji ithalatına ülkemiz 905 milyar dolar para ödedi. Enerji ithalatımız cari açığımızın 1.4 katı. Enerjide yeşil dönüşüm bir moda, bir fantezi değil bu bir zaruret. Bu bir mecburiyet. Bu bize ne sağlayacak? Enerjide dışa bağımlılığı azaltmak demek.
‘Gündemde KDV artışı yok’
“Eleştirilere açığım. Geçen sene KDV oranını artırdık, ÖTV oranını artırdık ancak ondan sonra vergide adalet için büyük bir çabaya girdik. Bunun da görülmesi lazım. Maalesef özellikle sosyal medya üzerinden ciddi bir karalama var. Önce program yok dediler, sonra kaynak gelmez dediler. Sürekli bir şekilde bir kutuplaşma var ve onun üzerinden programa ilişkin eleştiriler var. Şu anda bizim gündemimizde bugün itibarıyla ne KDV ne de genel bir artış düşüncesi yok. Vatandaşa yansıyacak, KDV genel oranlarında herhangi bir çalışmamız yok. Yani şu anda biz KDV oranlarını artırmayı düşünmüyoruz.”
‘İstifa yalanı kasıtlı yayıldı’
(‘İstifa’ iddialarının sebebi ne?) Ben de anlamakta zorluk çekiyorum. Sayın Cumhurbaşkanımıza yardımcı olmak dışında ne motivasyonum ne de gündemim yok. Herkes muazzam katkıda bulunuyor ve bizler ülkemizin zor konjoktürde ve zor coğrafyada ülkemize hizmet dışında bir saik yok. Bizim burada bir ekip ruhuyla ortaya bir program koymuşuz ve bunu güçlü şekilde uyguluyoruz. Muhalefet tabii ki siyaset yapar ama bu program ülkenin temellerini sağlamlaştırıyorsa ülkenin refahını artıracaksa bunu herkesin sahiplenmesi lazım. Mehmet Şimşek’i eleştirin, programı da eleştirebilirsiniz ama milleti karamsarlığa iteklemek çok yanlış. Bunun doğru olmadığı çok net, kasıtlı şekilde yayıldığı da çok net.