Mithat Yurdakul / ANKARA – Prim alacaklarını tahsil etmek için harekete geçen Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 81 ildeki müdürlüklerine kapsamlı bir genelge gönderdi. Buna göre prim borcu tebliği, askerlerden, şirketlere ve kamuya kadar herkese iletilecek. Şirkette yetkili bulunamazsa, 18 yaşını geçen çalışana tebliğ yapılacak. Prim borçlusunun kaçma ihtimaline karşı haciz, mal bildiriminde bulunmayan borçluya ise hapis cezası uygulanabilecek. SGK, 81 ilin SGK il müdürlüklerine gönderdiği genelgeyle, süresi içinde ödenmeyen sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası primleri ile cezalar gibi diğer alacakların tahsilatı ile ilgili esasları duyurdu.
Buna göre, borçlarla ilgili şirket gibi tüzel kişilere yapılacak tebliğ, öncelikle başkan veya müdür düzeyinde gerçekleştirilecek. Kendisine tebliğ yapılacak kimsenin bulunmaması halinde tebliğ, ikametgah adresinde bulunanlardan veya işyerlerinde çalışanlarından birine yapılacak.
“Görünüşüne nazaran” 18 yaşından aşağı olmayan ve bariz şekilde ehliyetsiz kabul edilmeyen kişilere tebliğ yapılabilecek. Cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde ise bunları idare edenlere veya temsilcilerine tebliğde bulunulacak. Adresinde bulunmasına karşın tebligatı almaktan kaçınan kişinin kapısına pusula yapıştırılacak.
Erin borcu komutana
Sivil hayatta prim borçlusu kara, deniz, hava ve jandarma erlerine tebliğ, kıta komutanı gibi en yakın üst komutan vasıtasıyla yapılacak. Yurtdışındaki Türk vatandaşlarına borç tebliğini, Türkiye elçiliği, konsolosluğu ya da görevlendireceği bir memur yapacak. Elektronik ortamda gerçekleştirilen tebligat, borçlunun elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda iletilmiş sayılacak. Prim borçlusu kişinin ölmesi halinde, reddi miras yapılmamışsa, işlemler borçlu sıfatıyla mirasçılar hakkında uygulanacak. Kamu kurum ve kuruluşlarına yapılacak tebliğ ise bu kurum ve kuruluşların en büyük amirlerine, yardımcılarına ya da en büyük amirin yetkili kılacağı memurlara yapılacak.
Kaçma ihtimalinde derhal haciz var
Prim borçlularına ihtiyati haciz de uygulanabilecek. Buna göre borçlunun belli bir ikametgahı yoksa, borçlu kaçmışsa veya kaçması, mallarını kaçırması ve hileli yollara sapması ihtimalleri varsa, borçludan teminat göstermesi istendiği halde belli sürede teminat veya kefil göstermemişse, mal bildirimine çağrılan borçlu belli süre içinde mal bildiriminde bulunmamış veya noksan bildirimde bulunmuş ise ihtiyati haciz kararı alınabilecek. Haciz kararı, hiçbir süreye bağlı kalmaksızın sosyal güvenlik il müdürü ya da sosyal güvenlik merkez müdürü kararıyla derhal uygulanacak. Prim borçluları teminat olarak para, banka teminat mektubu, devlet iç borçlanma senetleri gibi varlıkları gösterebilecek. Borç ödeme durumuna bağlı olarak hacizler kaldırılabilecek veya teminat miktarında değişiklik yapılabilecek.
Hapis uyarısı…
Genelgeye göre kendisine ödeme emri tebliğ edilen borçlu, borcunu ödemezse 15 gün içinde mal bildiriminde bulunması gerekecek. Mal bildiriminde bulunmayan borçlu, mal bildiriminde bulununcaya kadar icra mahkemesi tarafından bir defaya mahsus olmak ve üç ayı geçmemek üzere tazyik hapsine alınacabilecek.