Turkishtime tarafından bu yıl 11’ncisi açıklanan “Türkiye Ar-Ge 250 Araştırması” raporu yayınlandı. Raporda dünya ve Türkiye’deki olumsuz ekonomik koşullar, yabancı yatırımın az olması, pandeminin 2020-2021 döneminde yarattığı olumsuz etkiler, ekonomide yaşanan negatif reel faiz kararları, enflasyonun beraberinde getirdiği ekonomik etkiler ile 2023 yılında birçok sektörde AR-GE yatırımlarının reel anlamda küçüldüğü belirtildi. Tüm bunlara rağmen ise Türkiye’nin Ar-Ge şampiyonu ise savunma sanayisinden çıktı. Savunma sanayisi zirvede
Rapora göre savunma sanayisinin önemli aktörlerinden biri olan TUSAŞ Türk Havacılık, bu sene AR-GE alanında yaptığı 28,2 milyar TL ile geçtiğimiz senenin iki katından daha fazla AR-GE harcaması ile zirvedeki yerini korudu. TUSAŞ Türk Havacılık’ı; Aselsan, Ford, Roketsan ve Arçelik takip etti. Böylece ilk dördün tamamı savunma sanayisi firmalarından oluştu. Ar-Ge harcamalarında özellikle savunma sanayisinin yükseliş içinde olduğu belirtilirken raporda incelenen 500 firmanın 2023 yılında toplamda 108 milyar 66 milyon TL’lik Ar-Ge harcaması yaptığının altı çiziliyor. En çok proje üretenlere bakıldığında ise 982 proje ile zirvede Aselsan’ın olduğu görülüyor. Aselsan’ı World Medicine (560), Argis İlaç (350), Petlas (331), Deva Holding (275), Dyo (158), Roketsan (154), Türkiye Şişe ve Cam (142), Vem İlaç Sanayi (140) ve Havelsan (135) takip ediyor.
Alınan patentlerde ise zirvede yine Aselsan (93) yer alıyor. Aselsan’ı Yüksel Tohum (73), Mercedes Benz (65), Turkcell Teknoloji Araştırma ve Geliştirme (53), Tırsan Treyler (47), Havelsan (36), Tusaş Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (32), Eczacıbaşı Yapı Gereçleri (31), Bosch (27) ve Roketsan (18) takip ediyor. TUSAŞ, Aselsan, Roketsan ve Havelsan’ın aynı zamanda Ar-Ge merkezlerinde en çok doktora ve yüksek lisans personele sahip olan firmalar olduğuna da dikkat çekelim. Son 10 yıldır, en yüksek Ar-Ge yatırımları yapan ilk 50 firmanın Ar-Ge yatırımları toplamının en önemli payını savunma sanayi firmaları oluşturuyor. 2017’de yüzde 55,5 olan bu oran 2021, 2022, 2023’te sürekli yüzde 65 üzeri gibi çok yüksek seviyelerde seyrettiğine değiniliyor. Savunma sanayi Ar-Ge yatırımlarının en önemli oranını da Aselsan, TUSAŞ-TAI, Roketsan, TUSAŞ-TEI ve Havelsan gibi beş büyük TSK Vakfı firması oluşturuyor.
Rapor, savunma sanayisi için olumlu olsa da diğer birçok sektör ve özel sektör firmalarının Ar-Ge yatırımları reel anlamda son dört yılda küçülme yaşadı. Küresel rekabette daha önde yer alabilmek için de özel sektör Ar-Ge’sindeki reel küçülmenin önüne geçilmesi, Ar-Ge yatırımları eskiden daha güçlü olan otomotiv ve beyaz eşyanın yeniden yükseltilmesi gerektiğine vurgu yapılıyor. Ayrıca çağın getirdiği Yapay Zeka, Makine Öğrenimi, Sanal Gerçeklik, Bulut, Büyük Veri Yönetimi, Siber Güvenlik gibi alt katmanlara da daha fazla önem gösterilmesi gerektiğinin altı çiziliyor.