Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Deniz Bilimleri Enstitüsü ve ODTÜ İKLİM Merkezi (İklim Değişikliği ve Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi), denizlerden yeşil enerji ve ham madde üretimi için teknoloji platformları üzerinde çalışmalar yürütüyor. ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Barış Salihoğlu, bu sayede ekosistemdeki insan etkisini en aza indirmeyi hedeflediklerini belirtti. ODTÜ’den iklim odaklı proje
ODTÜ, platformlar aracılığıyla yeşil enerji, yeşil hidrojen ve lityum üretilmesi ve alg yetiştiriciliğiyle gıda elde edilmesini amaçlıyor. Salihoğlu, birçok sektöre ev sahipliği yapan denizlerin ekosistem hizmetleri sunduğunu, gıdanın yanı sıra, oksijen sağlama ve karbondioksit depolama gibi işlevlerin, bu hizmetlerin başında geldiğini söyledi.
Denizlerin sürdürülebilir kullanımında yüksek teknolojiden faydalanılması gerektiğine değinen Salihoğlu, denizden yenilenebilir enerji elde edilmesi, deniz üstü rüzgar ve güneş santralleri, dalga enerjisi ve deniz suyundan yeşil hidrojen elde edilmesi gibi konuların birçok ülkenin gündeminde olduğunu aktardı. Salihoğlu’na göre dünya genelinde deniz üstü rüzgar enerjisi kapasitesinin 30 gigavat seviyesinde bulunuyor. Bunun 2030’a kadar 2 katına, 2050’ye kadar da 500 gigavatın üzerine çıkmasının öngörülüyor. Salihoğlu, üzerinde çalıştıkları hibrit enerji sistemleri ile denizlerdeki kullanım alanlarını daraltmaya çalıştıklarını söylüyor. Aynı platform üzerinde rüzgar, güneş, dalga enerjisi ve denizden hidrojen elde edilebileceğini, bununla beraber alglerden gıda, ilaç ve hijyenik ham madde üretilebileceği belirtiliyor.
Salihoğlu’na göre deniz suyundan lityum elde edilmesi gündemde giderek daha fazla yer kaplıyor. Bu tür platformlarla elde edilen yeşil enerjiyle, lityum ve yeşil hidrojen üretiminin karbon emisyonlarını düşürebileceği düşünülüyor. Halihazırda test aşamasındaki deniz üstü platformlarıyla 100 kilovat seviyesinde enerji üretileceği belirtiliyor. Bu enerji küçük bir platformu çevirmek, hidrojen ile lityum üretmek ve insansız bir tekneyi şarj etmek için yeterli seviyede. İlerleyen aşamalarda ise daha büyük platformlarla küçük kentleri besleyecek seviyelere çıkılması hedefleniyor. Ayrıca platformlarda alg yetiştiriciliğiyle protein elde edilmesi de mümkün. Böylelikle atmosferdeki karbonun tutulmasına da fayda sağlanabiliyor.
Denizde kullanılan çift taraflı güneş panellerinin altındaki algler için güneşi geçiren yüksek teknolojili sistemler üzerinde çalışmalar yürüttüklerini belirten Salihoğlu, bu panellerin denizde daha az ısındığı ve daha verimli çalıştığı bilgisini paylaştı.