Aydın Hasan – 6 Şubat depremlerinin birinci günü; ilk değerlendirmelerin ardından dördüncü seviye acil durum ilan edildi ve uluslararası yardım çağrısında bulunuldu. Bu çağrının ardından Türkiye’ye 102 ülkeden yardım teklifi geldi.
Hayat kurtarmak için enkaz başına yurt dışından ilk koşan, kardeş ülke Azerbaycan’dan gelen arama kurtarma ekibi oldu. Kısa süre içinde 90 ülkeden toplam 11 bin 500 kişiden oluşan arama kurtarma ekipleri, Türk ekipleri ile birlikte 11 ile yayılan geniş bir alanda can kurtarmak için zamanla yarıştı. Türkiye ile Ermenistan arasında yıllardır kapalı olan Alican Sınır Kapısı, insani yardım için açıldı. Azerbaycan-Ermenistan, Rusya-Ukrayna, ABD-Çin, Hindistan-Pakistan gibi gergin ilişkilere sahip ülkelerin ekipleri, enkaz başında hayat kurtarmak için birlikte ter döktü.
NATO’dan barınma merkezi
Çok sayıda ülkede de o ülkenin vatandaşları ile orada yaşayan Türklerin bağış yapabildiği ayni ve nakdi yardım kampanyaları düzenlendi. Nakdi yardımlar, AFAD ile Kızılay tarafından açılan hesaplara yapıldı.
Dışişleri Bakanlığı, depremin ardından afetten etkilenen bölgede 12 büyükelçi görevlendirdi. Depremden etkilenen 11 ilden Adana’da iki, diğer illerde ise birer büyükelçi dış yardımlarla ilgili koordinasyonu AFAD ile işbirliği içinde sağladı. Enkaz altından canlı çıkarma umudu kesildikten sonra deprem bölgesinden en son ayrılanlar Filipin ile Azerbaycan ekipleri oldu. NATO, Antakya’da 2 bin 400, İskenderun’da ise bin 600 kişilik bir geçici barınma merkezi oluşturdu.
ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın (USAID) deprem bölgesine gönderdiği yardım malzemeleri, Mersin Limanı’na devasa boyutu ile dikkat çeken ABD Deniz Kuvvetlerine ait USS Hershel Williams insani yardım ve destek gemisi ile getirildi.
28 ülkeden sahra hastanesi
Türkiye’nin büyükelçilik ve konsolosluklarının koordinasyonu ile yurt dışında toplanan ayni yardım malzemeleri, deprem bölgesine ulaştırıldı. Dışişleri Bakanlığı’nın kayıtlarına göre, deprem bölgesinde 28 ülke, 30 sahra hastanesi kurdu.
Depremin hemen ardından 130 bin 785 çadır, 1168 yaşam konteyneri ve 1676 mobil hijyen ünitesi Türkiye’ye getirildi. Ayni yardımlar kapsamında 1 milyon 602 bin 270 battaniye, 226 bin 451 uyku tulumu, 83 bin 844 yatak, 29 bin 266 jeneratör, 6 bin 312 ton giyecek, 3 bin 476 ton hijyenik tıbbi malzeme ve 5 bin 981 ton gıda Türkiye›ye ulaştı. Katar›dan yola çıkan ve aralarında dünya kupasında kullanılanların da yer aldığı 10 binin üzerindeki konteyner deniz yoluyla Türkiye›ye ulaştırıldı.
Japonlar ilk sırada
Japonya Başbakanı Kishida Fumio, 17 Şubat’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a taziye telefonu açtı. Başbakan Fumio, bu görüşmede; Japonya Hükümeti olarak, depremin hemen ardından gerçekleştirilen Japonya Uluslararası Acil Kurtarma Ekibi ile sağlık ekibinin ve acil yardım malzemelerinin Türkiye’ye gönderilmesi gibi desteklere ek olarak, Türkiye’ye yönelik ilave acil yardım malzemeleri temin etmeyi ve 8.5 milyon dolar tutarında acil insani yardım gerçekleştirmeyi planladıklarını ifade etmişti. Dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Yurt dışında büyükelçiliklerimizde vatandaşlarımızın ve o ülkelerin vatandaşların talebi doğrultusunda AFAD ve Kızılay hesapları açtık. Burada da birçok ülkeden 40 milyon dolar civarında kaynak. Birinci sırada Japonya var” demişti.
Japonya’dan gelen 70 kişilik sağlık ekibi, Gaziantep Oğuzeli’nde, sahra hastanesi kurdu.
Kravatsız hariciye ziyaretleri
Depremin ardından Türkiye›ye çoğunluğu «kravatsız» ve dışişleri bakanı seviyesinde bir dizi diplomatik dayanışma ziyareti yapıldı. Depremden sonra aralarında uluslararası kuruluşlardan yetkililerin yanı sıra ABD, Yunanistan, Ermenistan, İsrail, Kosta Rika, Nijerya, Libya, Kongo, Güney Kore gibi farklı coğrafyalardan dışişleri bakanları Türkiye’ye dayanışma ziyaretinde bulundu. Türkiye’ye ziyarette bulunan ve Çavuşoğlu ile görüşen bazı isimler şöyle:
Lübnan Dışişleri Bakanı Abdallah Bouhabib ve Ulaştırma Bakanı Ali Hamie, İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri Hissein Brahim Taha, Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu AB Komiseri Oliver Varhelyi ve AB Konseyi Dönem Başkanı İsveç adına Uluslararası Kalkınma İşbirliği ve Dış Ticaret Bakanı Johan Forssell, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Özbekistan Dışişleri Bakan Vekili Bahtiyor Saidov, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Kosta Rika Dışişleri Bakanı Arnoldo André-Tinoco, Ürdün Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Ayman Al Safadi, Kongo Cumhurbaşkanlığı Kabine Direktörü Florent Ntsiba, Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, Bosna ve Hersek Dışişleri Bakanı Elmedin Dino Konaković, İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, Libya Dışişleri Bakanı Necla El Manguş, Ekvator Ginesi Dışişleri Bakanı Simeón Oyono Esono Angué, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias.
Cumhurbaşkanı ile görüştüler
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve KKTC Başbakanı Ünal Üstel de Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ayrı ayrı taziye ziyaretinde bulundu. Devlet başkanı düzeyinde Türkiye’ye ilk taziye ziyaretinde bulunan isim Katar Emiri Şeyh Temim oldu. Türkiye’ye gelen ve Erdoğan’ın görüştüğü isimler arasında Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi üyeleri, Gürcistan Başbakanı Garibaşvili, Libya Başbakanı Dibeybe, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Üyesi Komsic, Pakistan Başbakanı Şerif, Malezya Başbakanı İbrahim yer aldı.
Dönemin Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ve deprem bölgesini ziyaret eden Yunan mevkidaşı Nikos Dendias.
Diplomatik temaslar gerilimi düşürdü
MISIR: Türkiye ile Mısır arasındaki gerilim, depremin ardından ortaya çıkan dayanışma diplomasisi ile önemli ölçüde düştü. Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri’nin, depremin ardından Adana ve Mersin’e yaptığı dayanışma ziyareti ile ikili ilişkilerde normalleşme yönünde önemli bir adım atıldı. Şükri›yi, Adana Şakir Paşa Havalimanı’nda dönemin Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu karşıladı.
YUNANİSTAN: 12 Şubat’ta dönemin Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, deprem bölgesine ziyarette bulundu. 4 Nisan’da dönemin Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, mevkidaşı Nikolaos Panagiotopoulos ile deprem bölgesinde görüştü. Aynı gün dönemin Yunanistan Göç ve İltica Bakanı Notis Mitarakis de, deprem bölgesine ziyarette bulunarak dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile bir araya geldi.
Hangi ülkelerin ekipleri geldi?
Türkiye’ye gelen arama kurtarma ekipleri şöyle: ABD, Almanya, Arjantin, Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, Bahreyn, Bangladeş, Belarus, Belçika, Birleşik Arap Emirlikleri, Bosna Hersek, Brezilya, Bulgaristan, Cezayir, Çekya, Çin, El Salvador, Endonezya, Ermenistan, Filipinler, Filistin, Finlandiya, Fransa, Güney Afrika Cumhuriyeti, Güney Kore, Gürcistan, Hırvatistan, Hindistan, Hollanda, Irak, İngiltere, İran, İspanya, İsrail, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Japonya, Kanada, Karadağ, Katar, Kazakistan, Kırgızistan, KKTC, Kosova, Kuveyt, Kuzey Makedonya, Libya, Litvanya, Lübnan, Macaristan, Malezya, Malta, Meksika, Moğolistan, Moldova, Özbekistan, Pakistan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Sırbistan, Singapur, Slovakya, Slovenya, Sudan, Suudi Arabistan, Tacikistan, Tayland, Tayvan, Türkmenistan, Ukrayna, Umman, Ürdün, Venezuela, Yunanistan.