MİTHAT YURDAKUL- Türkiye, gökyüzündeki macerasında tarihi bir adıma hazırlanıyor. Cumhuriyet tarihinin ilk insanlı uzay görevinin, gece 01.11’de gerçekleştirilecek fırlatma ile başlatılması planlanıyordu. İlk Türk astronot Alper Gezeravcı’yı Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) taşıyan kapsül, ABD’nin Florida eyaletindeki Kennedy Uzay Merkezi’nden uzaya fırlatılacaktı. Ancak dün akşam saatlerinde fırlatma ertelendi. Fırlatmanın, perşembeyi cumaya bağlayan gece (bu gece) saat 00.49’da yapılması planlanıyor.
Bakan duyurdu
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “İlk astronotumuz Alper Gezeravcı’nın da yer alacağı fırlatma ertelendi. Hedeflenen fırlatma zamanı; 19 Ocak 2024 00.49 (Türkiye saati ile) Bu sürede fırlatma öncesi teknik kontrollerin tamamlanması planlanıyor. Astronotumuz Alper Gezeravcı’nın bu tarihi misyonu başarıyla gerçekleştirmesi için heyecanla beklemeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
36 bin aday
Türkiye’nin uzay yolculuğu 9 Şubat 2021’de açıklanan Milli Uzay Programı ile başlamıştı. Programdaki 10 hedef içerisinde bir Türk vatandaşının uzaya gönderilmesi de yer alıyordu. Bu kapsamda Türkiye Uzay Ajansı (TUA) ve TÜBİTAK UZAY’a Türk Astronot ve Bilim Misyonu’nu yürütme görevi verildi. Türk astronot seçimleri için 36 bin aday başvuru yaptı. Adaylar arasından 30’u Ankara’ya çağrıldı. Adayların seçilmesinde mühendislik, fizik, tıp ve astronomi alanlarında gösterdikleri faaliyetlerin yanı sıra yaptıkları sporlar da belirleyici oldu. Gerekli şartları sağlayan adaylar Ankara’da tıbbi ve psikolojik testlerden geçirildi.
‘Her dakikamız önemli’
Gezeravcı dün gerçeklemesi beklenen ancak ertelenen fırlatma öncesi hazırlık sürecini anlattı. CNN Türk’e konuşan Gezeravcı “14 gün kalıyor olacağız. Her geçen dakikamız önemli. Toplam 13 deneyi tamamlamayı planlıyoruz” diyerek şu bilgileri verdi:
“TÜBİTAK bünyesinde hazırlanan gMETAL deneyimiz mevcut; homojen bir karışımın oluşturulmasında yer çekiminin etkisini araştırmasını yapacağız. Tıp alanında deneylerimiz var. Burada da insan sağlığı üzerinde Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki yer çekimi ortamının etkilerini araştırıyor olacağız.” Tuz Gölü’nde endemik olarak yetişen Schrenkiella Parvula bitkisinin uzay ortamında tuz ve diğer stres etkenlerine verdiği tepkileri de araştıracaklarını belirten Gezeravcı, bu deneyin Ay ve Mars’ta kurulması planan yaşam döngülerine katkı sağlayacağını kaydetti; “Güçlü bitkilerin o ortamda yaşam döngüsüne katkılarına bakacağız” dedi. Sekiz ay eğitim aldığını kaydeden Gezeravcı “Zorlandığım bir eğitim olmadı” dedi.
Yörüklerden deve üstünde destek
Mersin’in Silifke ilçesinde Yörükler, hemşehrileri Alper Gezeravcı’ya, deve ve eşek sırtında “Silifke’mizin Gururu”, “Yörük Çocuğu Uzaya Gidiyor” pankartları ile destek verdi. Gezeravcı’nın da uzaya, Yörük kültürüne ait bazı sembolleri götüreceği öğrenildi. Narlıkuyu Mahallesi’ndeki uğurlamaya Silifke Belediye Başkanı Sadık Altunok ve MHP İlçe Başkanı Kıvanç Derya da katıldı. Altunok, “Her platformda Yörük olduğunu söyleyen kardeşimize Yörük kültürünü yaşatan Toros Dağları’ndan selam göndermek istedik” dedi. –DHA
İki isim belirlendi
Yapılan değerlendirmeler sonucunda, Alper Gezeravcı ve Tuva Cihangir Atasever Türkiye’nin ilk uzay yolcuları olarak belirlendi. Uzay görevinin öncelikli astronotu olarak ise Gezeravcı olarak seçildi. Türkiye’nin insanlı ilk uzay görevini gerçekleştirecek “uzay yolcusu”nun eğitim ve uçuş hizmeti için Amerikalı şirket Axiom Space ile iş birliğine gidildi. Türkiye’nin ikinci astronotu Atasever’in eğitimleri de devam ediyor. Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 14 gün kalacak olan Gezeravcı’nın ABD’ye iniş yaptıktan sonra, sağlık kontrolünden geçirilip sonra kısa süre sonra Türkiye’ye gelmesi bekleniyor.
Dört kişilik mürettebat
Gezeravcı’nın Ax-3 uçuşunda birlikte görev alacağı kişiler ABD ve İspanya’yı temsilen misyon lideri Michael Lopez-Alegria, İtalyan Hava Kuvvetlerinden Pilot Walter Villadei ve Avrupa Uzay Ajansı adına katılan İsveçli Marcus Wandt olarak belirlendi