Mithat Yurdakul / ANKARA – Türkiye’nin önümüzdeki dönemde dış ticarette en önemli gündemlerinden birisi de, Avrupa Birliği (AB) ülkelerine ticarette rol alan nakliyeci şoförlere transit geçiş serbestisi sağlanması ve kotaların kaldırılması için lobi faaliyeti olacak. AB uzmanı Can Baydarol, Avrupa Komisyonu ile varılacak bir mutabakatla, Kapıkule’den çıkan bir TIR’ın İspanya’ya kadar sorunsuz gidebileceğini, Türk şoförlerine sınırlamanın kaldırılmasının, nakliye için şoför bulamayan Avrupa’nın da yararına olacağını söyledi.
Türkiye’nin uluslararası ticaret maliyetinin azaltılmasını ve ihracatının hızlandırılmasını amaçlayan Ticaretin Kolaylaştırılması Türkiye Stratejisi ve Eylem Planı’nın 2019-2023 uygulama dönemi, önümüzdeki aylarda sona erecek. Ticaretin Kolaylaştırılması Koordinasyon Komitesi tarafından yürütülen eylem planı kapsamında Türkiye’nin hızlı kargo taşımacılığı, transit ticaret ve taşımacılık alanında bir hub olma potansiyeline katkı sağlayacak yeni teknolojiler ve yeni gümrük işlemleri geliştirilmesi amacıyla yapılan çalışmalarda sona gelindi. İhracatta transit geçiş ücreti talep edilmesi gibi dayatmalara karşı uluslararası çalışma ise devam ediyor. Bu kapsamda, AB ile Gümrük Birliği kapsamında transit serbestisi gündeme getirilerek, uluslararası karayolu taşımalarında şoförlerin vizelerinin yüksek maliyeti, kalış süresi kısıtlamasının yol açtığı sıkıntılar ve transit geçişi kısıtlayıcı kota sınırlamaların kaldırılması için lobi faaliyetleri yürütülüyor.
İHRACAT ROTASI
Türkiye’nin ihracatının önemli bir bölümünün Avrupa’ya yapılması nedeniyle Türk nakliyecilerin Avrupa’da dolaşma serbestisi, eylem planında önemli bir başlığı oluşturuyor. Uluslararası ilişkiler ve AB uzmanı Baydarol, Milliyet’e yaptığı açıklamada, Avrupa topraklarında iki tür uluslararası nakliye yapıldığını, bunlardan birinin ülkelerle ikili anlaşma imzalamak olduğunu söyledi. Bir diğer yöntemin ise transit geçiş olduğunu anlatan Baydarol, bu şekilde Kapıkule sınır kapısından çıkan bir TIR’ının örneğin İspanya’ya kadar, arada bulunan bütün ülkelerden transit geçebildiğini söyledi.
TEMASLAR ARTACAK
Daha önce 5 yıllık verilen vizelerin 3 aylık gibi sürelere düşürülmesiyle, Türk şoförlerin nakliye işlemlerinde zorlandığını ifade eden Baydarol, Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın gelecek ay Avrupa Komisyonu yetkilileriyle yapacağı görüşmenin de sorunun çözümüne fayda sağlayabileceğini söyledi. AB’nin Türkiye’ye mal satarken bir sınırlamayla karşılaşmadığını, Türkiye’nin ihracatının ise çeşitli engellerle karşılaştığını anlatan Baydarol, bu durumun Gümrük Birliği’yle de bağdaşmadığını söyledi. Baydarol, Türk nakliyecilerin serbest geçişi için Avrupa Komisyonu ile yapılacak bir anlaşmanın, tüm AB üyesi ülkeler için bağlayıcı olacağını belirtti.
MACARİSTAN DAVASININ KRİTİK İSMİ
Mart 2015’te Macaristan, İstanbullu bir lojistik firmasının 438 euro’luk transit geçiş ücretini ödememesini gerekçe göstererek şirketin TIR şoförüne 2 bin 400 euro para cezası vermişti. Bunun üzerinde şirket, cezayı Macar yargısına götürmüştü. Macaristan mahkemesi davayı Avrupa Adalet Divanı’na taşıdı. Adalet Divanı, AB Komisyonu’ndan görüş istedi. AB Komisyonu, transit geçiş ücretinin AB-Türkiye Ortaklık Konseyi Anlaşması’na aykırı olduğunu tespit etti. Türkiye’nin AB ile ticarette zarara uğratıldığını da dikkate alan Avrupa Adalet Divanı, Macaristan’da Türk TIR’larından geçiş ücreti alınmasının, uluslararası anlaşmalara aykırı olduğuna karar verdi. Şu anda Avrupa Birliği ve Küresel Araştırmalar Derneği (ABKAD) Başkan Yardımcısı olarak görev alan Can Baydarol da Macaristan’a karşı yürütülen davada da Uluslararası Nakliyeciler Derneği danışmanı olarak yer almıştı.
‘AVRUPA’DA ŞOFÖR YOK’
Nakliye kaynaklı ticari kısıtlamaların Türkiye kadar AB’ye de zarar vereceğini vurgulayan Can Baydarol, “Mal gidiş gelişinde kısıtlama tedarik zincirinin kırılmasına neden oluyor” dedi. Türkiye’nin lobi faaliyeti yaparken AB’nin ticari çıkarlarına da dikkat çekmesi gerektiğini, Türk nakliyecilerin AB için de yararlı olacağını anlatan Baydarol, “Şoför yok Avrupa’da” diye konuştu.