İSMAİL ŞAHİN – Kiralık ev bulmanın günden güne zorlaştığı Türkiye’de Findeks Raporu ve sabıka kaydından sonra bazı mülk sahipleri taşınmazını kiralamak isteyen kişiden dava geçmişini de istemeye başladı.
Ev veya işyerini kiralamak isteyen mülk sahibi, kiracı adayından dava geçmişi dökümünü talep ediyor. Dava geçmişinde Sulh Hukuk Mahkemesi uyuşmazlıklarında kira veya tahliye ile ilgili bir dava olup olmadığına bakıyor. Var ise, bunun ayrıntılarını da öğrenerek kendisini daha fazla garanti altına almak istiyor.
Ancak hukukçular, mülk sahiplerinin kiracıdan dava geçmişini isteyebileceğini, ama söz konusu davaların içeriğini öğrenmeye hakkı olmadığını dile getiriyorlar.
‘İÇERİĞE BAKAMAZ’
Bir mal sahibinin mülkiyet hakkı sahibi olması sebebiyle kiraladığı taşınmazı istediği gibi kiraya verebileceğine işaret eden Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, ödeme gücü açısından istenen Findeks notu ile sabıka kaydının yanı sıra dava geçmişini de istemesinin hukuki olarak mümkün olduğunu ancak davanın içeriğini talep etmenin hukuka uygun olmadığını dile getirdi.
Avukat Kiraz, “Kira sözleşmeleri özel hukuk sözleşmeleridir. Kiraya verme konusunda mal sahibinin özgür iradesi var. Devletin kiracı ve ev sahibi arasındaki sözleşmeye müdahale etmesi söz konusu olamaz. Sadece medeni durum, din, ırk ve milliyet gibi ayırıcı ve bölücü durumlara müdahale eder. Mülk sahibi dava geçmişini isteyebilir ama sadece dava başlığını görebilir, bu davaların detaylarını görmek istemesi kişinin özel hayatı ile ilgili olduğundan hukuka aykırıdır. Kiracının bu davaların içeriğini gösterme zorunluluğu yok. Ev sahibi ‘içeriğini görmezsem kiraya vermem’ diyemez” dedi. Kiraz, ancak mülk sahibinin dava içeriğini görmeden kiralamadan vazgeçmesi durumunda ayırıcı ve bölücü bir suç işlemiş olmayacağının da altını çizdi.
‘HUKUKİ TARAFI YOK’
Hiçbir dönemde kiracılar ile mal sahiplerinin bugünkü kadar karşı karşıya gelmediğini dile getiren Gayrimenkul Hukukçusu Avukat Çiğdem Kezer ise şunları söyledi:
“Son 1 senede açılan kira tespit ve tahliye davalarının sayısı 150-160 binlere çıktı. 1 Eylül itibariyle zorunlu arabuluculuk devreye girecek. Ama eski kiracılar için kira bedelinin 2 senedir yüzde 25 artırılıyor olması, mal sahiplerini mağdur etmeye başladı. Bu nedenle piyasa koşulları, kiracıların evleri kolayca tahliye etmemesi ve kötü tecrübeler sebebiyle, evini kiraya vermek isteyen mal sahibi, kiracıdan dava geçmişini istemekte. Amaç geçmiş dönemde bir ihtilaf yaşayıp yaşamadığı konusunda bilgi sahibi olmak. Bunun hukuki bir tarafı yok. Adli sicil kaydının verilmesi talebiyle kira sözleşmesinin yapılması kabul edilebilir değil. Eğer bir şekilde mal sahibi tarafından temin edilmişse kişisel verilerin korunması kanununa aykırı olduğu için bu bir suç. Mağduriyet yaşayan kiracılar savcılığa suç duyurusunda bulunabilecekleri gibi Alo 175, CİMER üzerinden de şikâyetlerini yapabilirler.”