Merkez Bankası Başkanı Dr. Hafize Gaye Erkan açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “2023 yılının üçüncü enflasyon raporu bilgilendirme toplantısına hoş geldiniz. Enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergeleri yakından takip ediyoruz. Tüm araçlarımızı kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz. Seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararları aldık ve almaya da devam edeceğiz.
Öngördüğümüz dezenflasyon ve istikrar dönemleri öncesinde bir geçiş sürecindeyiz. Geçiş sürecinde piyasalar kendi içsel dinamiklerinde dengelenmektedir. Döviz kurunda gözlenen düzeltme ve mali disipline yönelik tedbirlerin sonucunda enflasyon kısa vadede geçici bir yükseliş gösterecektir.
SEÇİCİ KREDİ KARARI!
Diğer taraftan bu süreçte 2024 yılında dezenflasyonun sürdürülebilir bir şekilde başlamasını sağlayacak zemini oluşturuyoruz.
Faiz artırım kararlarımız, seçici kredi kararlarımızın birikimli olumlu etkilerinin bir kısmını 2023’ün sonunda ve özellikle enflasyonun ana eğiliminde 2024 yılının 2. çeyreğinde hissetmeye başlayacağız.
Fiyatlarda geçici düzeltmeler yerini kur istikrarı, iyileşen cari denge, mali disiplin, sermaye akımlarında kalıcı güçlenme ve artan rezervlere bırakacaktır.
Enflasyonun ana eğilimi tutarlı bir şekilde iyileşmeye başlayacaktır. 2025 yılı sonrası ise istikrar döneminin başlangıcı olarak görüyoruz. Bu dönemde enflasyondaki gerileme hızlanırken öngörülebilirlik artacaktır.
Küresel büyüme zayıf seyrine devam etmektedir. Türkiye’nin ihracat yaptığı 110 ülkenin büyüme oranları oluşturularak büyüme endeksi kayda değer değişim göstermemiştir. 2022 yılına kıyasla dış talep yıllık bazda yavaşlamaktadır.
Çin yılın ikinci çeyreğinde yüzde 0.8 oranında büyümüştür. Bu büyüme beklentilerin altında kalmış ve ilk çeyreğe göre önemli bir yavaşlamaya işaret etmiştir. Küresel büyümedeki yavaşlamanın katkısıyla emtia fiyatları ve arz koşullarındaki olumlu görünüm bu rapor döneminde devam ediyor. Emtia ana endeksi bir önceki aya göre yüzde 18.3 oranında gerilemekle birlikte uzun dönem ortalamalarının üzerindedir.
Küresel hizmet PMI endeksi yılın ikinci çeyreğinde artarak 54.9 düzeyine ulaşmıştır. İmalat sanayi PMI göstergesi 49.3 ile eşik değerin altında kalmaya devam etmiştir.
Enflasyon gelişmiş ülkelerde yüzde 2, gelişmekte olan ülkelerde ortalama yüzde 3.5 olan değerlerin üzerindedir.
“ENFLASYON HALEN HEDEFLERİN ÜZERİNDEDİR”
Çekirdek enflasyon rapor döneminde sınırlı oranda gerileyerek gelişmiş ülkelerde yüzde 4.8, gelişmekte olan ülkelerde yüzde 5.6 olmuştur.
Gelişmiş ülkelerin tamamında olmak üzere 27 ülke merkez bankasının 19 tanesinde enflasyon halen hedeflerin üzerindedir.
Gelişmekte olan ülkelerin faiz artırımlarına gelişmiş ülkelerden daha erken başladıkları çekirdek enflasyonu düşürmekte daha başarılı oldukları görülmektedir.
Ülkemizde enflasyon ekim ayındaki zirve noktası olan yüzde 85.5’ten haziran ay ı itibarıyla yüzde 38.2’ye gerilemiştir. Bu gelişmede döviz kurundaki istikrar ve gerilemeye başlayan küresel emtia fiyatları etkili olmuştur.
Haziran ayı yıllık enflasyon katkılarına baktığımızda en büyük katkı küresel emtia fiyatlarından olumlu etkilenen temel mal ve enerji kalemleri etkili olmuştur.
“TALEP KOŞULLARININ ENFLASYONİST DÜZEYDE SEYRETTİĞİNE İŞARET ETMEKTEDİR”
Bankamızda enflasyonun ana eğiliminin tespitinde B, C endeksleri gibi dışlama yöntemi yaklaşımlar medyan istatistiki yöntemler kullanmaktayız.
Geniş kapsamlı gösterge seti haziran ayında enflasyon ana eğiliminde güçlenme işaret etmiştir. Yılın ikinci çeyreğine ilişkin veriler özellikle iç talebin etkili olduğunu göstermektedir. Perakende satış hacmi endeksi tüketimde ivmelenmeye işaret etmektedir.
Otomobil ve beyaz eşya satışları geçmiş dönem ortalamalarının üzerindedir. İç talebin seyrine ilişkin toplam arz daha ılımlı seyretmektedir. Sanayi üretimi ve ihracatın yıllık artışı 2022 2. yarısından itibaren dış taleple birlikte yavaşlamaktadır.
Kapasite kullanım oranları temmuz ayında hala bir önceki yıl seviyesinin altındadır. İç talep ve üretime ilişkin görünüm toplam talep koşullarının enflasyonist düzeyde seyrettiğine işaret etmektedir.
Talebin uzun süre arzdan daha hızlı gelişmesi enflasyon üzerinde önemli bir risk oluşturmaktadır. Arz ve talebin uyum içinde hareket etmesi fiyat istikrarı, fiyat istikrarı da sürdürülebilir büyüme için çok önemlidir.”