Baran Danış- Müstakiller, D Grubu, Yeniler Grubu, Onlar Grubu… Bu gruplar Türk resim sanatında 1923’ten 2023’e kadar olan süreçte yer alan gruplardan bazıları. Türk resim sanatının kilometre taşlarını oluşturan sanatçılar, dahil oldukları gruplar, etkilendikleri akımlar Türk Tarih Kurumu tarafından Ankara Cer Modern’de düzenlenen “Tuvalde Yüzyıl” sergisinde bir araya geliyor.
Siret Uyanık’ın proje genel koordinatörü olduğu ve küratörlüğünü üstlendiği sergi ile Şevket Dağ’dan İbrahim Çallı’ya, Hikmet Onat’tan Fikret Muallâ’ya, Turgut Zaim’den Bedri Rahmi Eyüpoğlu’na, Nuri İyem’den Burhan Doğançay’a, Devrim Erbil’den Mehmet Güleryüz’e, Neş’e Erdok’tan Fahrelnissa Zeid’e, Komet’e ve Bedri Baykam’a kadar bir döneme tanıklık eden önemli ressamların eserlerini görmek mümkün. Peyzajdan natürmorta, portreden figüratif eserlere, soyut ve sürrealist eserlerden ve sokaktaki insan yaşamlarına kadar farklı birçok konu ve yaklaşımın yer aldığı sergi, dönemlere özgü toplumsal gelişmelerin yansımalarına, sanatçıların sanatsal, ruhsal dünyalarına da ışık tutuyor.
Sekiz önemli eser
Sergiyi özel kılan ayrıntılardan biri de daha önce hiç sergilenmemiş sekiz önemli resmi sanatseverlerle buluşturması.
Aliye Berger’e ait “Güneşin Doğuşu” adlı eseri Yapı Kredi Bankası koleksiyonu haricinde ilk kez kurum dışında sergileniyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi Sanat Koleksiyonu (TBMM) vilayet tablolarından Turgut Zaim ve Şadan Bezeyiş de yine ilk kez gün yüzüne bu sergiyle çıkıyor. Anadolu Medeniyetleri Müzesi envanterinde bulunan Cemal Tollu’ya ait “Eti Fırtına Tanrısı” adlı eser, Fahrelnissa Zeid’in müzenin ambiyansından etkilenerek hatta müzede kalarak hazırladığı “Soyut Kompozisyon”, Bedri Rahmi Eyüboğlu ailesinden alınan “Hitit Güneşi” ve Etnografya Müzesi envanterinde bulunan Şevket Dağ’ın 1928 yılına ait eseri de ilkler arasında. Etnografya müzesinde bulunan ve 1938 yılında yurt gezileri kapsamında Gaziantep’e gidecek Feyhaman Duran’a Atatürk’ün “Git orada Kurtuluş Savaşı gazisi ve kahramanı Nalbant Hasan Çavuş’u bul ve onun portresini yap” diye öneride bulunduğu ve sanatçının da bunun üzerine Gaziantep’te yaptığı bu tablo da ilk kez izleyicilere sunuluyor.
Küratör Siret Uyanık, koleksiyonun çeşitliliğinin akademisyenler için yeni araştırma yolları açtığını vurgularken serginin böylesi bir seçkiyi geniş kitlelere ulaştırmak ve sanat eserlerini daha geniş bir bağlamda deneyimlemek için iyi bir fırsat olduğunu söylüyor. İlerleyen dönemde “İkinci 100” ve “Üçüncü 100” olarak devamı planlanan bu 100 eserlik sanatsal serüvene şahit olmak için son gün 2 Temmuz.