İstanbul’daki 1.5 milyon riskli yapının hızla kentsel dönüşüme girebilmesi için devreye alınan ‘Yarısı Bizden’ kampanyasına başvurular yoğun olarak devam ediyor. Bu kapsamda 26 Nisan’da başlatılan kampanya başvuruları 29 Mayıs’a kadar yapılabilecek. Bugüne kadar İstanbul’un tüm ilçelerinden kampanyaya başvurular gerçekleşti. Buna göre ekipler sahadaki incelemelerine de 39 ilçede başladı.
Kampanyayla 1.5 milyon yeni konut ile en az 6 milyon İstanbullu’nun güvenli ve depreme dayanıklı konutlarda yaşaması sağlanacak. Kampanyanın duyurusunu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yapmış, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) eliyle yürütülecek olan kentsel dönüşümde maliyetin yarısının devlet tarafından karşılanacağını vurgulamıştı. Dönüşüm sürecine dahil olan vatandaşların konutlarının inşaatı en geç 2 yıl içinde tamamlanacak.
Rezerv konut üretimi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘Yüzyılın Dönüşümü’ olarak tanımlanan kampanya ile oturdukları evlerinin riskli yapı tespitini yaptıran vatandaşların ister yerinde, ister rezerv alanda dönüşüme giren evlerinin maliyetinin yarısının devlet tarafından karşılanacağını ifade etmişti. Bu kapsamda ilave nüfus getirmeden İstanbul’da tespit edilen 220 bin binadaki 1.5 milyon riskli konutun dönüşümü için şehrin Anadolu ve Avrupa yakasında 500’er bin rezerv konut üretilecek, 500 bin konutun da yerinde dönüşümü sağlanacak. Bu süreçte vatandaşlara 10 bin 500 lira taşınma yardımı yapılacak. Ayrıca proje kapsamında İstanbul’da aylık 3 bin 500 lira olan kira yardımı 5 bin 250 liraya yükseltildi.
Ödeme nasıl olacak?
Kentsel dönüşüm sürecine dahil olacak vatandaşlara, borçlanacakları miktarda ise devlet tarafından çeşitli kolaylıklar sağlanacak. 100 metrekare büyüklüğünde 2 oda, 1 salon evini yeniden yapmak isteyen vatandaşın maliyeti 1.5 milyon lira çıktıysa bunun 750 bin lirasını devlet hibe edecek. Kalan 750 bin lirasını vatandaşın kendisi ortaya koyarak evini yenileyebilecek. Vatandaşlar, yüzde 0.79 faizle 10 yıl vadeli kredi kullanabilecek veya yüzde 10’u peşin, kalanı 10 yıl vadeli olarak ÜFE/TEFE memur maaş artış oranlarından düşük olanını aşmayacak düzeyde güncellenecek rakamlarla borcunu ödeyebilecek. Bu yöntemle yüzde 10’u peşin ödenen 750 bin liralık borçlanma için aylık taksit 5 bin 625 lira, 900 bin liralık borçlanma için aylık taksit 6 bin 750 lira düzeyinde gerçekleşecek.
5 yıllık plan
İstanbul’da dönüşüm ihtiyacı olan 1.5 milyon konuttan ilk etapta durumu acil olan 300 bininin, 200 bini yerinde, 100 bini rezerv alanlarda olacak şekilde 1 yılda tamamlanması hedefleniyor. Böylece İstanbul’da 5 yıl içinde depreme dayanıksız bina bırakmamak amaçlanıyor. “Yarısı Bizden” kampanyası kapsamında boş ve herhangi bir yapılaşmanın olmadığı alanlarda iki yeni uydu kent kurulacak. Dönüşüme giren konutlar en geç 2 yılda teslim edilecek.
Kentsel dönüşümde “Yarısı Bizden” dönüşümü kapsamında evlerini kentsel dönüşüme dahil etmek isteyen mülk sahibi vatandaşlar ilk olarak 26 Nisan-29 Mayıs tarihleri arasında e-devlet üzerinden başvuru yapacak. Ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı uzmanları tarafından başvuruda bulunulan binanın ön incelemesi yapılarak keşif raporu hazırlanacak. Gönüllülük esasıyla anlaşmaya varılan bina için protokol hazırlanarak proje aşamasına geçilecek. Ruhsat alma sürecinin ardından binanın boşaltılması sağlanacak.
695 bin konut dönüştü
Bakanlıktan alınan bilgilere göre, Türkiye’nin 81 ilinde sahada 250 bin konutun kentsel dönüşümü devam ediyor. İstanbul’da ise 39 ilçede 188 farklı alanda kentsel dönüşüm çalışmaları sürüyor. 2012 yılında “Türkiye’nin Her Yerinde Kentsel Dönüşüm” hamlesiyle, 10 yıllık süreçte İstanbul’un 39 ilçesinde toplam 695 bin bağımsız birimin kentsel dönüşüm süreci tamamlandı. Sahada bakanlık eliyle 98 bin bağımsız birimin dönüşüm süreci devam ediyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un, İstanbul’daki seçim çalışmaları kapsamında vatandaşların talebi üzerine Kadıköy, Ataşehir, Tuzla, Maltepe, Bağcılar, Başakşehir, Sultangazi ve Zeytinburnu ilçelerinde 24 bölgeyi kentsel dönüşüm alanı ilan edildi.
