Hayatı destekleyebilecek başka dünyalar arayışında büyük bir atılımın eşiğinde olabiliriz. Gökbilimciler NASA‘nın James Webb Uzay Teleskobu‘nun son derece gelişmiş araçlarını, Dünya’dan 26 ışık yılı uzaklıkta Başak Takımyıldızı’ndaki bir kırmızı cüce yıldızın yörüngesinde dönen GJ 486 b adlı uzak ötegezegene yönelttiler. Bilim insanları, kayalık gezegenin etrafında su buharının olduğunu keşfetti. Uzak gezegende suyun ayak izi
Dünya’dan 26 ışık yılı uzaklıkta olan GJ 486 b adlı bu ötegezegen Dünya’nın üç katı kütleye sahip olmasına rağmen gezegenimizin üçte birinden daha küçük. Kırmızı cüce yıldızın yörüngesinde 1,5 Dünya gününden daha kısa bir sürede dönen GJ 486 b gezegeninin muhtemelen ev sahibi yıldızına gelgitsel olarak kilitlenmiş olabileceği söyleniyor. Dolayısıyla keşfedilen gezegen tıpkı Ay’ın sadece bir yüzünü görebilmemize benzer şekilde, bir tarafı sonsuza kadar kendi yıldızına bakıyor ve diğer tarafı da sonsuza kadar karanlıkta kalıyor.
Peki, GJ 486 b gökbilimciler için neden bu kadar ilgi çekici hale geldi? Gökbilimciler GJ 486 b’yi gözlemlediler ve dış gezegenin etrafında gezegende bir atmosferin varlığına işaret edebilecek su buharı keşfettiler. Bunun doğru olduğu kanıtlanırsa, gökbilimcilerin evrende yaşanabilir dünyalar aramasını ve dolayısıyla Dünya dışında yaşam arayışına yaklaşımlarını değiştireceğinden, ötegezegen bilimi için büyük bir keşif olarak tarihe geçecek. Ancak gökbilimciler bu su buharının arkasındaki gücün kendi yıldızı olabileceği ihtimalini de göz önünde bulunduruyor.
“Su olduğu neredeyse kesin”
Araştırmanın baş yazarı ve Arizona Üniversitesi astronomu Sarah Moran “Bir sinyal görüyoruz ve bunun sudan kaynaklandığı neredeyse kesin. Ancak bu suyun gezegenin atmosferinin bir parçası olup olmadığını, yani gezegenin bir atmosferi olup olmadığını ya da sadece yıldızdan gelen bir şey olup olmadığını henüz söyleyemiyoruz” diyor Kırmızı cüce yıldızların galaksimizdeki en yaygın yıldız türü olduğunu belirtmek gerek. Bu nedenle kayalık ötegezegenlerin bu tür yıldızların yörüngesinde keşfedilme ihtimali daha yüksek. Ancak kayalık bir ötegezegenin su barındırabilmesi için yıldıza çok yakın bir yörüngede bulunması gerekir, çünkü kırmızı cüceler diğer yıldız türlerine kıyasla nispeten soğuktur. Ne yazık ki, kırmızı cüceler aynı zamanda kaotik ve şiddetlidir, her yöne X-ışını radyasyonu püskürtürler. Bu patlamalar, yeterince yakın olan herhangi bir nesnenin atmosferini sıyırır ve potansiyel olarak onları yaşanmaz hale getirir.
Baş araştırmacı ve Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuvarı araştırmacısı Kevin Stevenson, “Sıcak kayalık bir gezegenin atmosferindeki su buharı, ötegezegen bilimi için büyük bir atılım olacaktır” açıklamalarında bulundu. Webb’in sonuçları gezegenin yüzey sıcaklığının 430 santigrat derece olduğunu gösterdi ki bu da sıvı suyun varlığı için çok sıcak. Bununla birlikte, su buharı izleri de tespit edildi. Ekip, su buharı kaynağının ev sahibi yıldızdan mı yoksa dış gezegenin kendisinden mi olduğunu belirlemek için GJ 486 b’yi daha yakından inceleyecek.