ÖNDER YILMAZ Ankara – GSM operatörleri TBMM Deprem Araştırma Komisyonu’nda Kahramanmaraş merkezli depremlerin ilk günlerinde yaşanan iletişim sıkıntısına yönelik, “Yol ve trafiğe takıldık ve baz istasyonlarına yakıt, enerji bulumadık” şeklinde savunma yaptı.
Komisyona sunum yapan Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu, deprem bölgesindeki 11 ilde mobil abone sayısının 15 milyon 298 bin 221 olduğunu belirtirken, “Felaket her beş telefon abonesinin birini etkileyecek kadar büyük bir alanda gerçekleşti” dedi. Binalar üstündeki baz istasyonlarının bir kısmının depremle birlikte yıkılmasının iletişim sorununun küçük bir kısmını oluşturduğunu, asıl sorunun, şehir genelinde yaşanan elektrik kesintileri, akaryakıt teminindeki zorluklar ve kötü hava koşulları olduğunu söyledi. Karagözoğlu, operatörlere yönelik denetimin başladıldığını ve uzun bir süreç gerektirdiğini belirtti.
29 jeneratör çalındı
Türk Telekom Kurumsal Risk ve İş Sürekliliği Başkanı Ali Gürsoy, bölgede 226 santral ve binalarının bulunduğunu, depremde bunlardan 4’ünün tamamen yıkıldığını, 31’inin ise ağır hasarlı olduğunu, 2 bin 573 baz istasyonundan 173’ünün yıkıldığını veya hasar aldığını kaydetti. Gürsoy, “Deprem öncesi 40 milyon çağrı adedi, deprem sonrasında 150 milyona kadar ulaşmıştır” dedi. Baz istasyonlarında akü bulunduğunu ancak belli bir kapasitelerinin olduğunu belirten Gürsoy, “Bölgede enerji olmadığından, akülerin devreden çıkmasından dolayı kesintiler yaşanmıştır. Deprem bölgesinde yıkım trafik sıkışıklığı ve hava şartları kaynaklı yolların tıkanması ve şehir içinde sahalara erişelememesi, seyyar jenatörlerin ağır olması enedeniyle vinç ve büyük araç ile taşınması ihtiyacı duyulmuştur” dedi. Gürsoy, bölgede jenaratör montajı yapılırken, 29 jeneratörlerinin çalındığını söyledi. Önerilerde bulunan Gürsoy, baz istasyonlarının standartlarının belirlenmesini, afet bölgelerinde yakıt temininde operatörlere öncelik verilmesini, sahada kurulan seyyar konteyner baz istasyonları için abonelik prosedürü aranmaksızın doğrudan enerji taleplerinin karşılanmasını istedi. Bu amaçla BTK ile istişarenin başladığını söyledi.
İmar planı vurgusu
Vodafone Genel Müdür Yardımcısı Hasan Süel de depremde kule bazlı baz istasyonlarının zarar görmediğini, bina üstü baz istasyonlarının zarar gördüğüne dikkat çekti. Baz istasyonlarında aküler bitince jeneratörlerin devreye girdiğini ancak onların da kapasitesinin sınırlı olduğunu vurgulayan Süel, “Yol, trafik, yakıt bulma problemimiz oldu. Elektrik kesintisi çok uzun sürdü. Bu uzun sürede bizim tedariği sonsuza kadar sağlamamız gerçekçi değil” diye konuştu. Süel, operatörlere enerji ve yol geçiş önceliği verilmesini, baz istasyonu kurulabilecek yerlerin imar planlarında belirlenmesini talep etti.
Turkcell Network Bölge Operasyonları Direktörü Abbas Ülgen Ünal, ilk gün 10 ilde 3 bin 600 baz istasyonundan 1050’sinin kesildiğini bildirdi. Sahada ilk gün 14, ilk 5 günde ise 100 baz istasyonu kurduklarını anlatan Ünal, “Bölgede 5’inci günün sonuna kadar ciddi bir enerji problemi vardı” dedi. Baz istasyonlarındaki kesintilerin yüzde 70’ini 4’üncü gün giderdiklerini kaydeden Ünal, 243 kalıcı baz istasyonu kurduklarını, 2 hafta içinde toplamda 339 baz istasyonunu kurmuş olacaklarını bildirdi.
Üçüncü gün normal seviyeye gelebildi
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Haberleşme Genel Müdür Vekili Orhan Kemal Ardıç, mobil baz istasyonlarıyla birlikte deprem bölgesinde şu anda deprem öncesine göre çok daha fazla baz istasyonunun çalıştığını söyledi. Deprem sonrası alınması gereken ciddi tedbirler olduğunu aktaran Ardıç, “Akü, jeneratör gibi kaynakların artırımı, binaların üzerindeki baz istasyonlarının yeniden değerlendirmesine ilişkin çalışmalar yaptıracağız” dedi. Sorular üzerine depremin hemen ardından bölgeye ilk 48 saatte 189 mobil baz istasyonu gönderildiğini belirten Ardıç, “Haberleşme olarak 3’üncü gün normal seviyelere gelebildik” dedi.