Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nda (AFAD) basın toplantısı düzenledi. Oktay, afet yönetimi ve koordinasyon çalışmalarının aralıksız devam ettiklerini belirterek, “Devlet ve millet olarak tek yürek yaralarımızı sarıyor, felaketten kurtulan vatandaşlarımızın yeniden hayata tutunması için çalışıyoruz. Afet bölgesini 360 derece sürekli tarıyoruz. Sorunlar ve geliştirme alanlarını sürekli tespit ediyor ve çözüm üreterek yolumuza devam ediyoruz. Tüm bakanlıklarımız, kurum ve kuruluşlarımız, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşlarımız bir yaraya daha merhem olabilmek gayesiyle insanüstü bir çaba göstermiştir, hala da göstermektedir. Kahraman ordumuz, Mehmetçiğimiz, jandarmamız, güvenlik güçlerimiz ve emniyet güçlerimiz ilk andan itibaren sahada olduğu gibi sağlık ordumuz da eğitim ordumuz da üzerlerine düşeni 11 ilimizde yapmaya devam etmektedir. Depremden etkilenen şehirlerimiz için gönlünü, canını, malını ortaya koyarak imdada koşan binlerce insanımızı gördük. Yüzyılın depremi sebebiyle vicdanları ayaklanan milletimiz, bu büyük acıyı bir nebze olsun dindirebilmek için elinden geleni yapmıştır, yapmaktadır. Depremin yıktığı hayatlar işte böyle bir kardeşlik ikliminde, iyiliğin toprağında yeniden yeşermektedir. Halihazırda önceliğimiz; barınma, beslenme ve şehirleri yeniden ayağa kaldırma çalışmalarıdır” ifadelerini kullandı.
‘ŞU ANA KADAR 354 NOKTADA ÇADIRKENT ALANI OLUŞTURULMUŞTUR’
Oktay, depremden etkilenen illere AFAD tarafından 22 milyar 328 milyon 330 bin 574 lira olmak üzere kamu kurum ve kuruluşları tarafından toplam 30 milyar 795 milyon 500 bin lira ödenek gönderildiğini belirterek, “Vatandaşlarımızın geçici barınma ihtiyacını karşılamak amacıyla bölgeye ilk andan itibaren başlattığımız çadır kurulumları aralıksız devam etmektedir. Depremin etkili olduğu illerimizde şu ana kadar 354 noktada çadırkent alanı oluşturulmuştur. 437 bin 613 çadır ve 240 noktada 21 bin 714 konteynerin kurulumu gerçekleştirilmiştir. Her bir konteyner ve çadır ikametgah olarak belirlenmiş ve numaralandırılmıştır. 330 geçici barınma merkezinde bulunan vatandaşlarımız yerleşim yeri adresini buralara taşıyabilecektir. Afet bölgesinde ve afet bölgesi dışında; çadır, konteyner, GSB yurtları, oteller, kamu misafirhaneleri, MEB tesisleri ve diğer tesislerde toplam 2 milyon 197 bin 300 vatandaşımıza barınma hizmeti sunulmaktadır” dedi.
‘HANE BAŞI DESTEK ÖDEMESİ, 1 MİLYON 376 BİN 947 DEPREMZEDENİN HESAPLARINA YATIRILMIŞTIR’
Oktay, ‘Evim Yuvan Olsun’ kampanyası kapsamında 15 binin üzerinde konut kaydedilerek şu ana kadar toplam 6 bin 946 kişi yerleştirildiğini paylaşarak, “Tek bir depremzede vatandaşımızı bile naçar bırakmayacak kapsayıcı desteklerimiz sürüyor. Depremden etkilenen vatandaşlarımıza yönelik 10 bin lira tutarındaki Hane Başı Destek Ödemesi; 1 milyon 376 bin 947 depremzede ailemizin hesaplarına yatırılmıştır. Ayrıca 261 bin 757 ailemize de 15 bin lira tutarındaki taşınma yardımı yapılmıştır. Ödeme işlemleri devam etmektedir. Beslenme alanında; depremden etkilenen illerimizde beslenme ihtiyacını karşılamak için toplam 349 seyyar mutfak halihazırda hizmet vermektedir. Kamu kurumlarımız ve sivil toplum kuruluşlarımız vasıtasıyla günde 2,5 milyon kişiye 3 öğün sıcak yemek sağlanmaktadır. Psikologlarımız ve çocuk gelişimcilerimiz afetin etkisine karşı özellikle çocuklarımızla yakından ilgilenmektedir. Bölgede bulunan 4 mobil sosyal hizmet merkezi vasıtasıyla 1 milyon 39 bin 798 vatandaşımız ve deprem bölgesi dışında 490 bin 607 vatandaşımız olmak üzere toplam 1 milyon 530 bin 405 kişiye psiko- sosyal destek verilmiştir. Geçici barınma merkezlerinde eğitimin TRT EBA ile devam edebilmesi için 13 bin 60 adet televizyon kurulmuştur” açıklamasında bulundu.
’34 OSB’DE 332 ORTA VE AĞIR HASARLI TESİS BULUNMAKTADIR’
Oktay, deprem bölgesindeki üretim ve çalışma hayatı alanındaki çalışmaların devam ettiğini söyleyerek, “Bölgede iş yerleri hasarsız ya da az hasarlı olarak değerlendirilen esnaflarımız kepenk açarak hizmet vermeye başlamış durumda. Deprem bölgesinde üretimi yeniden canlandırmak için sanayideki tahribatı tespite yönelik çalışmalar devam etmektedir. Deprem bölgesinde bulunan 34 OSB’de 332 orta ve ağır hasarlı tesis bulunmaktadır. OSB’lerimiz üretimlerine devam etmektedir. Afetle mücadele kapsamında depremzedelerimize de hizmet vermektedir. Bölgede bulunan OSB’lerimizin tekrar tam kapasite faal duruma gelmesi için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız eliyle bir dizi eylem planını devreye alıyoruz. Yıkılan veya hasarlı durumdaki sanayi sitelerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız ile beraber AFAD’ın da desteği ile süratle yeniden inşa ediyoruz. Gereken hallerde OSB’nin içerisine işçi kardeşlerimiz ve aileleri için konteynerkentler kuruyor, böylece sanayimizin devamlılığını sağlıyoruz. OSB ve sanayi sitelerinin hasar gören altyapıları onarılarak bu sanayi bölgelerinin borçları 1 yıl süreyle erteleniyor. Sanayi sitelerinde üst yapılara sağladığımız destek oranını da yüzde yüze çıkarıyoruz. Şu anda; Kahramanmaraş’ta 1450 iş yeri, Malatya’da 3 bin 595, Osmaniye’de 155, Adıyaman’da 585, Gaziantep’te 300 ve Hatay’da 2 bin 740 olmak üzere toplam 8 bin 825 iş yeri planlanmaktadır. Sosyal devlet olma bilinciyle bu zor zamanda da emeğin yanında duruyoruz” dedi.
‘DEPREM BÖLGESİNDE OHAL SÜRESİNCE İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI UYGULUYORUZ’
Fuat Oktay, ‘İŞKUR Toplum Yararına Program’ kapsamında 1.5 milyar lira tahsis edilerek 20 binin üzerinde istihdam sağlandığını belirterek, “Deprem bölgesinde milletimizin işini aşını korumak amacıyla OHAL süresince işten çıkarma yasağı uyguluyoruz. Bölgedeki işçilerimizin çalışamadıkları süre için Kısa Çalışma Ödeneği ile ücret desteği sağlıyoruz. Bölgede tarım ve hayvancılığın sekteye uğramamasına azami önem veriyoruz. Tarım ve Orman Bakanlığımız tarafından depremzede yetiştiricilerimiz için 1 milyar 364 milyon lira yem desteği başta olmak üzere toplam 1 milyar 438 milyon lira destekleme ödemesi çiftçilerimizin hesaplarına aktarılmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığımız koordinasyonunda deprem afetinden etkilenen bölgelerde yetiştiricilerimiz için şimdiye kadar 16 bin ton hayvan yemi ve 7 bini aşkın hayvan çadırı temin edilmiştir. Yine, deprem bölgesindeki çiftçilerimizin de Hazine faiz destekli kredileri 1 yıl süreyle vade farkı almaksızın ertelenmiştir. Deprem bölgesindeki çiftçilerimizin mazot ve gübre destekleri önceki uygulamalardan farklı olarak ayni yerine nakdi olarak gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda toplam 3,4 milyar liralık destek geçtiğimiz haftalarda çiftçilerimizin hesabına yatırılmıştır. Şehirlerimizin tamamını konutuyla, iş yeriyle, sanayisiyle, tarımıyla, tarihi ve kültürel değerleriyle yeniden ayağa kaldıracağız” açıklamasında bulundu.
‘DESTEKLER, KKTC’DE BULUNAN DEPREMZEDELERE DE SAĞLANMAKTADIR’
Oktay, konuşmasının devamında şunları dile getirdi:
“Koordinasyon toplantımızda KKTC’de bulunan afetzedelerin durumunu da değerlendirdik. Türkiye’de bulunan afetzedelere sunulan destekler ve hizmetler aynı şekilde KKTC’de bulunan depremzedelere de sağlanmaktadır ve sağlanacaktır. ‘Türkiye Tek Yürek’ kampanyasında taahhüt edilen 115 milyar 146 milyon 528 bin liranın, 74 milyar 118 milyon 164 bin lirası yatırılmıştır. Toplanılan yardımın her bir kuruşu deprem bölgesinin inşa ve ihyasına harcanmaktadır. Taahhüt edilip henüz AFAD hesaplarına aktarılmayan kısmın da önümüzdeki günlerde söz verenler tarafından iletileceğine inanıyorum. Buradan da bir kez daha hatırlatmış olalım.”
‘ENKAZLARIN YÜZDE 20’Sİ KALDIRILMIŞTIR’
Oktay, hasar tespit ve enkaz kaldırma çalışmalarındaki son durum hakkında, “Hasar tespitler çerçevesinde 1 milyon 805 bin 842 bina incelenmiştir. Bu, 5 milyon 242 bin 140 bağımsız bölüme tekabül ediyor. Konut olarak baktığınızda 653 bin konut acil, ağır, yıkık veya orta hasarlı olarak tespit edilmiştir. Enkazların ise yüzde yirmisini kaldırmış durumdayız. Bir yandan enkazları kaldırırken, bir yandan da daha güzeliyle, daha sağlamıyla yeni yaşam alanları yapmanın gayreti içindeyiz. Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli kapsamında İstanbul ve Gaziantep’te düzenlenen toplantılarla jeofizik, jeoloji ve sismoloji hocalarımızla, deprem uzmanlarıyla yoğun istişare halinde çalışıyor, buradan çıkan sonuçlara göre hareket ediyoruz. En doğru, en sağlam zemine ve o zemine göre yapılaşmayı seçerek, yöresel mimariye uygun, zemin artı 3-4 katı geçmeyecek konutlarımızın inşa süreci başladı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız TOKİ eliyle ilk etapta 35 bin konutun inşasına başlamış durumdayız. Hasar tespit çalışmalarıyla birlikte rakamlar sürekli güncellenmekle birlikte önümüzdeki 3 ay içinde bu rakam 75 bin köy eviyle birlikte 319 bine ulaşacak. Yerinde ihya edilecek yerleşim yerlerinde bilimsellik, hızlılık ve yapıların güçlülüğü ilkelerinden asla taviz vermeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
SORULARI YANITLADI
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, açıklama sonrası gazetecilerin sorularını da yanıtladı. Oktay, ‘Çadırkentte yaşanan su baskınları ile ilgili çalışma var mı?’ sorusuna, “Gerekli tüm tedbirler alındı. Tüm çalışmalar yapıldı. Basına yansıyan bazı bilgiler vardı ‘Kimse ilgilenmiyor’ diye. Böyle bir şey söz konusu değil. Önümüzdeki günlerde yağışlı havanın olacağını biliyoruz. Gerekli tüm arkadaşları uyardık” diyerek cevap verdi.
Oktay, Kılıçdaroğlu’nun Hatay ziyaretinde, ‘Mezarlıkta Türk bayraklarının indirildiği’ iddiasına, “Biz burada gece- gündüz çalışıyoruz. Mezarlıklar şov yeri değil. Şov yapacaklarsa başka yer arasınlar. İçişleri Bakanımız da gerekli açıklamaları yaptı. Oradaki olay Hatay Büyükşehir Belediyesi’nin kendi flamasını açmasıdır. Zaten orada Türk bayrakları var. Flamaları kaldırmayı Türk bayrakları kaldırma olarak yansıtma boyutuna kadar indirdilerse milletimizi havale ediyorum” şeklinde cevap verdi.
Saadet Partisi’nin aş evinin kapatıldığı iddiasına ise “Bu tür Haberler bizi üzüyor. 360 derece tarıyoruz. Yani bir sorun var mı, iyileştirme geliştirme isteyen alan var mı? Kalıcı barınmaya odaklanmış durumdayız. Bu aş evi olayı da geçici iş yerleriyle alakalı. Geçici iş yerleriyle alakalı olarak esnafın bir an önce dükkanını açmasını istiyoruz. Bu aş evine başka bir alan gösterilmiş. Oraya da geçici iş yeri açılacak” dedi.