Dünya’nın yörüngesinde dolanan uydu sayısı her geçen gün artıyor. Görev süresini tamamlamış olan ancak deaktif pozisyona gelmiş uydulardan tutun da halen görevde olan binlerce uydu şu anda Dünya’nın yörüngesinde dolanıyor. Üstelik bu uydu sayısı sürekli artıyor. Yörüngedeki uyduların kalabalıklaşması, orada bulunan en büyük uzay aracı olan Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) için de risk oluşturuyor. NASA, bir süre önce böyle bir riskin müdahale sonucunda engellendiğini duyurdu. NASA, yayınladığı blog gönderisinde ISS ile çarpışma rotasında olan bir uydunun tespit edildiğini belirtti. Yetkililer olası bir çarpışmayı engellemek için ISS’e bağlı olan Progress 83 ikmal aracının iticilerini ateşleyerek istasyonun yörüngesini yükseltti. NASA blog yazısında iticilerin altı dakikadan biraz fazla bir süre devrede kaldığını ve yapılan manevranın yaklaşan Crew-5 görevini etkilemeyeceğini aktardı.
ISS ilk defa aktif görevdeki bir uydudan kaçtı
Raporlara göre, ISS’nin atlatmak zorunda kaldığı uydu, 2020’de fırlatılan Arjantin’e ait bir Dünya gözlem uydusu gibi görünüyor. Bu bilgi NASA’nın Johnson Uzay Merkezi’ndeki Sandra Jones’tan geliyor. Ayrıca, Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nde astronom ve astrofizikçi olan Dr. Jonathan McDowell, potansiyel adayları jeo-uzamsal veri şirketi Satellogic tarafından işletilen on ticari gözlem uydusundan biri olan Nusat-17‘ye indirgediğini açıkladı. Dr. McDowell uydunun ISS’in yörüngesine girmesinin nedeni olarak yörünge bozulmasını gösteriyor.
ISS yörünge düzeltmelerini sürekli yapıyor
Her ne kadar ISS ilk defa aktif görevdeki bir uydundan kaçmak zorunda kalsa da anlaşılacağı üzere bu bir ilk değil. NASA’nın 2022 raporuna göre ISS, 1999’dan beri uydulardan veya uzay enkazından kaçınmak için 32 rota düzeltmesi yaptı. Bundan bir önceki rota düzeltmesi ise Rusya’nın Kasım 2021’de bir uydusavar (ASAT) silah testinde yok ettiği Cosmos 1408 uydusunun enkazı için yapıldı. ISS, imha edilen uydunun enkazından kaçınmak için iki kez rota düzeltmesi yapmıştı. Görünüşe göre yörüngedeki enkazların tehlikesi giderek yükseliyor. Bazı enkaz parçaları 1 santimetre boyutunda bile olabiliyor ve binlerce kilometrelik hızlarda hareket ediyor.