Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, 6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, hemen her alanda karşılaşılması muhtemel fahiş fiyat artışlarına yönelik denetimlerini sıklaştırdı. Gelir İdaresi Başkanlığı yaklaşık olarak 45 bin kiralık ve satılık konutta fahiş fiyat artışı tespit edildiğini açıkladı. Yapılan fahiş artışlara karşı ne tür cezalar gelebilir?
Konuyla ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Avukat Kerem Olcayto şu ifadeleri kullandı: “Bu tarz fiyat artışı yaşanan bölgelerde ve durumlarda vatandaşın Cumhuriyet Başsavcılıklarına, 112 ihbar hatlarına, CİMER ve VİMER gibi mecralar aracılığı ile ihbarda bulunabilme hakları var.
Aynı zamanda vatandaşlar böyle bir durum ile karşılaşırsa ALO 189’u da arayabilirler buraya şikayetlerde bulunabilirler.
FAHİŞ FİYAT İNCELEMELERİ NASIL YAPILIYOR?
İhbarlar sonrasında inceleme şu şekilde ilerliyor: İhbar edilen konutlarla ilgili varsa daha önceki ilanlar ve şimdiki ilanlar karşılaştırılıyor. Arada gerçekten fahiş artış yaşanmışsa bu tespit edilebilir durumdaysa sonrasında fahiş fiyat varsa bununla ilgili TCK 237 maddesi gereği fiyatları etkileme suçu işlenmiş oluyor.
CEZALAR HAPİS CEZASI OLARAK UYGULANABİLİR Mİ?
1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası bunun karşılığıdır. Soruşturma başlatılıyor, tespit edilirse fiyat etkileme suçundan yargılanıyorlar.
‘2 YILDAN AZ OLMAMAK ŞARTIYLA HAPİS CEZASI PLANLANIYOR’
Buna ek olarak da Adalet Bakanlığı’nca yapılan açıklamada deprem ve salgın dönemlerinde kira ve gayrimenkul fiyatlarındaki satışlarda fahiş artış yapanlara 2 yıldan az olmamak üzere hapis cezası getirilmesi ve ağır cezaların getirilmesinin öngörüldüğü bir düzenleme planlanıyor.
CEZALAR FAHİŞ ARTIŞLARIN ÖNÜNE GEÇER Mİ?
Hukukun genel caydırıcılığı prensibi şöyle işler: Bu tarz durumlarda hızlıca tespit edilip yargılamaları yapılırsa ve sonuçlar alınırsa kamouyunda bunların araştırıldığı cezasız bırakılmadığı algısı oluşursa insanlar bu tür artışlar yapmaktan kaçınacaktır. Hızlı ve usulüne uygun bir soruşturma ile cezalandırılması gerekenlerin hızlıca cezalandırılarak kamuoyuna bunun yansıtılması ile yapılanların cezasız kalmadığı algısı oluşur, bu da caydırıcılığı artırır.”
‘30 BİN İLE 1.5 MİLYON TL ARASINDA CEZALAR MÜMKÜN’
Avukat Fatih Ekrem Ekinci ise şu ifadeleri kullandı: “Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yaptığı açıklama incelendiğinde elde ettikleri bulguları Ticaret Bakanlığı ile paylaşacağını belirttikleri görülüyor. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın fahiş fiyata yönelik doğrudan bir yaptırım yetkisi yok ancak Ticaret Bakanlığı bünyesinde yer alan Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’nun ilgili tespitleri değerlendirip fahiş fiyat artışı, stokçuluk ve haksız fiyat uygulaması yapan kişi ya da kuruluşlara 30.000 TL ile 1.515.000 TL arasında değişen cezalar vermesi mümkün.
CEZALAR HAPİS CEZASINA DÖNÜŞTÜRÜLEBİLİR Mİ?
Bu artışların yaptırımı aslında oldukça ağır önlenmesinin yolu da hızlı ve etkin bir soruşturma ile sonuçlarının kamuoyu ile paylaşılmasıdır.
Gelir İdaresi Başkanlığı ayrıca bu ilan sahiplerinin hesaplarını incelemek ve beyan etmedikleri gelirleri mevcut ise bu doğrultuda vergi tahakkuku ve vergi ziyaı cezası uygulama yetkisine sahiptir.”