OZAN ÖMER KADÜKER – Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, dün depremi vuran 10 ille ilgili çalışmaların nihayetlendirildiğini, hangi illerde, ilçelerde eğitim öğretime başlanacağını bugün açıklayacaklarını duyurdu. Ülke genelinde ilk ve ortaöğretimde yaklaşık 19 milyon öğrenci var ve bu öğrencilerin 4 milyona yakını deprem bölgesinde yaşıyor. MEB, deprem bölgesindeki öğrencilere diğer illerdeki okullara, adres bilgilerine bakılmaksızın nakil hakkı tanıdı. 48 bin 457 öğrenci, diğer illere nakillerini aldırdı. Yine özel okullarda da burslu öğrenci oranı yüzde 3’ten yüzde 10’a çıkarılarak depremzede öğrencilere kontenjan açıldı. Burstan 828 öğrenci yararlandı. Özel okullar da bölgedeki özel okullarda okuyan öğrencileri misafir öğrenci olarak kabul etti. Bu kapsamda da çeşitli illerdeki 2 bin 488 okula, 32 bin 725 depremzede öğrenci nakil aldırdı. Tüm bu nakillerle birlikte 82 bin 10 öğrenci bugün, başka bir şehirde, başka bir okulda eğitime başlayacak.
Güvene ihtiyaçları var
Yeni okullarında ders başı yapacak öğrencilerin kimi yakınlarını kaybetti, kiminin evi yıkıldı, kimi ise hâlâ deprem şokunu üzerinden atabilmiş değil. O nedenle gittikleri okullarda arkadaşları ve öğretmenlerine büyük görevler düşüyor. Peki, ne yapmalı? Bu konuyu Altınbaş Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Psikolog Dr. Esra Gül Koçyiğit’e sorduk. Çocukların tüm yaşam alanlarının ve sahip oldukları tüm rutinlerin kaybolduğunun göz önünde bulundurulması gerektiğine dikkat çeken Koçyiğit, “Sahip oldukları pek çok şeyi bırakarak geldiklerini aklımızdan çıkarmamalıyız. Gerekli uyumu sağlayabilmeleri için belli bir zamana, güvenli bir ortama ve sosyal desteğe ihtiyaçları olacaktır. Bunun için sınıftaki öğrencilere ve özellikle öğretmenlere önemli görevler düşmektedir” dedi.
‘Ağlamamalısın’ demeyin
Koçyiğit, öğrenciler ve öğretmenlerin dikkat etmesi gereken noktaları şu şekilde sıraladı:
Sınıftaki diğer çocukları depremzede çocuklara meraklı sorular ve bakışlar yöneltmemesi konusunda uyarın.
Öğrencilerin yeni gelen çocuklara karşı anlayışlı ve paylaşımcı olmalarını sağlayın.
Başkalarının durumuyla kıyaslamayın. Diğerlerine göre senin durumun daha iyi demeyin.
Annesini, babasını, kardeşlerini, yakınlarını kaybeden çocuğa güçlü durmak zorundasın, ağlamamalısın demeyin. Annen, baban seni yukarıdan izliyor, onlar da üzülür gibi ifadelerde bulunmayın.
Ağlayan çocuğu susturmaya çalışmayın. Acısını yaşamasına izin verin ve yanında olun.
Bazı çocuklar korku ve kaygıyı sözel olarak ifade edemezler veya etmek istemeyebilirler. Bu tür çocuklara resim yaptırmak duygularını yaşamaları konusunda teşvik edicidir.
Çocuklar için rutinler oldukça önemlidir ve kontrol duygusunu artırır. Yaşına ve gelişimine uygun sınıf içi görevlerler verilebilir.
“Her şey çok güzel olacak” gibi büyük cümleler kurmayın. “Bu süreci birlikte atlatacağız ve bu süreçte yanında olacağım” gibi ifadeler olabilir.
Bu soruları sormayın!
Oturma düzenine dikkat edin. Mümkün olduğunca ön veya orta kısımlarda oturmasına özen gösterin. Ayrıca sıra arkadaşlarını empati düzeyi yüksek, şefkatli olan öğrencilerden seçin.
Depremzede çocuklara “Ailende ölen biri var mı” gibi sorular sormayın. Eğer kendi anlatmak istiyorsa dikkatli bir şekilde dinleyin.
Bazı çocuklar kendi düşüncelerinden dolayı depremin gerçekleştiğini, ailesini kaybettiğini düşünüp kendini suçlayabilir. Bunun kendi suçu olmadığını, elinden gelen çabayı gösterdiğini söyleyin.
Depremle ilgili oyunlar oynayan çocuklara müdahale etmeyin. Bu tür oyunlara izin verin. Bunun bir tür sorunla baş etme yolu olduğunu bilin ve yalnızca gözlemleyin.
Ergenlerde saldırganlık, öfke gibi dışa vuran durumlar olabilir. Bunu kişiselleştirmeyin, olağan karşılamaya gayret edin. Durum sürekli hale gelirse rehber öğretmenlere yönlendirin.
Uykusuzluk, iştahsızlık, dikkat-konsantrasyon problemleri olan, sürekli suçluluk duygusu yaşayan, ölmek istediğinden bahseden çocukları izleyin ve durum devam ediyorsa rehber öğretmene yönlendirin.
Çocuklara umut verici etkinlikler düzenleyin. İçeriği umut olan hikâye kitaplarından veya filmlerden faydalanılabilir.