Gökhan Karakaş – İkiz depremlerle sarsılan Gaziantep’te enkaz kaldırma çalışmaları devam ederken, TMOBB Gaziantep İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Burkay Güçyetmez, ilk tespitlerini Milliyet’e anlattı:
İslahiye ve Nurdağ ilçelerinde fay hattı olduğunu biliyorduk. Yüzyıllardır uzak kaldığımız bir gerçekti. Deprem haritamıza göre projelere uygun yapılan binalar çökmedi. Binalara baktığımızda hataların çoğunun taşıyıcı kolonların kesilmesi olduğunu görüyoruz.”
2 milyon 154 bin kişinin yaşadığı Gaziantep’in merkezinde 12 bina yıkılırken, Islahiye ve Nurdağ’da ki yıkım çok daha büyük boyutta. Gaziantep-Kahramanmaraş yolu üzerindeki iki ilçede yaklaşık 4 bin kişi hayatını kaybederken, TMOBB Gaziantep İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Burkay Güçyetmez, deprem alanlarındaki çalışmalarını sürdürdüklerini açıkladı.
‘Denetçiler istedik’
Milliyet’e konuşan Güçyetmez, “Fay hattı bölgelerine çok yakın bölgede alışık olmadığımız büyük depremlerle sarsıldık. Türkiye Deprem Haritası’na göre Islahiye ve Nurdağı’nın 1. derecede riskli olduğunu biliyorduk. ‘Her şantiyeye bir şef’ kampanyasıyla inşaatlarda mutlaka bir denetçi mühendisin olmasını istedik. Çöken binaların çoğunun 2018 deprem yönetmeliğinden önce yapılmış olduğunu görüyoruz. Her seferinde ‘imar affı çıkartmayın’ dedik. Çünkü imar afları ölüme davetiyedir.” dedi.
Binaların bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirten Güçyetmez, “ Kırsal kesimlerde yani köylerde büyük yıkım yok. Binalara baktığımızda hataların çoğunun taşıyıcı kolonların kesilmesi olduğunu görüyoruz. Kesilen kolonlar nedeniyle binaların yıkıldığını öğrendik. Hasar tespit çalışmaları için yaklaşık 700 inşaat mühendisiyle sahadayız. Orta ve ağır hasarlı binalara kesinlikle girilmemelidir. Zorlu bir inşaat süreci bizi bekliyor.” dedi.
Binaların bilgili ve ehil kişiler tarafından yapılması gerektiğini belirten Güçyetmez, “Herkes müteahhit olmamalı. Ehliyetsiz araç kullanırken yakalansanız ceza kesilir ama herkes müteahhit olabiliyor. Herkes statik proje yapmamalı. İnşaatlar için uzmanlaşma gerekir. Hayata dokunan inşaat mühendislerine güvenin.” diye konuştu.
KOLONLAR TAŞ VE ÇAKIL
MERT İNAN İSTANBUL – Antakya ve kalıntıları yıkımın nedenlerini göçen yapılar üzerinden değerlendiren Deprem Uzmanı Dr. Ramazan Demirtaş, şunları söyledi: “Göçen bianların bir yerinde kolon, kiriş bağlantı noktalarının taşlarla doldurulduğunu bile tespit ettilk. Amik Ovası’nın üzerine havaalanı ve bazı yapıları inşa etmek son derece yanlış bir tercih. Daha da vahimi bölgesinden gelen fotoğraflardaki görüntüler, kolonları adeta taş ve çakıl konulmuş.Gevşek zemin ve iki fay hattının ortasında kaldığı bilinen bir kentte böyle yapı kabul edilemez.”
‘Alttaki zemin sıvı gibi’
Mühendisi Prof.Dr.Volkan Karabacak da şunları kaydetti: “Deprem bölgesinde özellikle alüvyon zeminlerde, zemin yenilmesi dediğimiz tabloyu görüyoruz. Binanız ne kadar sağlam olursa olsun, alttaki zemin sıvı gibi davranınca maalesef yıkım veya ağır hasar oluşuyor. Bu durumdaki kentlerde mutlaka özel zemin sistemleri kullanılması ve yapıların yapım aşamaları çok sıkı denetlenmesi gerekirdi. Müteahhitlerin birçoğu daha masraftan kaçınmak için fore kazık temellerden kaçınıyor.”
Adana İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Hasan Aksungur da “Zemini alüvyon bir kentte, zemin etüdlerine uygun yapıların olması gerekir. Ancak Hatay özelinde çok ciddi hata veya suistimallerin olduğu anlaşılıyor. Mühendislik hizmeti alınan, denetimi yapılan bir yerde böylesi bir yıkım tablosu oluşmaz. Tüm deprem bölgesini gezip, incelemelerde bulundum. Antakya’da 8, 10 yıllık binaların göçtüğünü gördüm. Bir yerde birilerinin ihmali olduğu çok açık” dedi.