Merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan, Akdeniz, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki 10 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin yaralarının sarılması için çalışmalar yoğun şekilde sürüyor.
Deprem nedeniyle kapanan Borsa İstanbul bugün işleme açılacak. Açılış öncesi Borsa İstanbul’da yeni tedbirler alındı. Peki bu tedbirler ne anlama geliyor? Yatırımcıların ne yapması gerekiyor? İşte cevabı…
Ekonomist Hikmet Baydar açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Stopajın sıfırlanması doğru bir harekettir, kesinlikle buna katılıyorum. Hisse geri alımı ile ilgili yapılan vergisel ayarlama kesinlikle doğru bir hamledir. Böylelikle şirketlerin kendi hisse senetlerine sahip çıkmasının önü açılmış oluyor.
‘YÜZDE 15 STOPAJ AZ BİR RAKAM DEĞİL’
Hisse senetlerinin değerinin kaybolması veya düşmesi geçmişte tahta kapama hadiselerinde olduğu gibi hem küçük yatırımcıya zarar veriyor hem de şirket hisse senetleri kredileri teminatta kullanıldığı için şirket sahiplerine ve şirketlere zarar veriyor. Bankalar ek teminat istemek durumunda kalıyorlar. Şirketin değerinin düşmesini o şirket de istemez, şirket sahibi de yatırımcı da istemez. Yüzde 15 stopaj az bir rakam değildir.
BES’te devlet katkısı hakkında yönetmelikte değişiklik yapıldı. Hisse senedi oranını yüzde 10’dan yüzde 30’ a çıkarılması, kamu borçlanma araçlarının yüzde 70’ten yüzde 50’ye indirilmesi fonların fiyat dalgalanma risklerini de artırıyor. Bir yandan risk alarak fonların hisse senedi pozisyonu alması özendirilmiş oluyor.
ENDEKSE DAİR ÖNGÖRÜNÜZ VAR MI?
Endeks bazında zaten aşağı sinyallerini bekliyordu. Beklentim sert dalgalanmalar olabilir. Aşağı trend nedeniyle borsa çıkışlarda zorlanabilir. BIST 100 endeksinde 4776 direnci üzerinde durmadan borsanın yukarıya gideceğini söyleyemem. Şu an trend aşağı.”
Ata Portföy Genel Müdürü Mehmet Gerz, ise milliyet.com.tr’ye yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Borsa’da kredili işlemlere kolaylık getirilirken, algoritmik makina işlemleri kısıtlandı. Ayrıca aracı kurumların kendi portföylerine hisse alımı da sermaye oranlarını hesaplamak açısından daha cazip hale getirildi. Bu kısa vadeli önlemler ilk günlerde işe yarayacak gibi gözüküyor. Ancak piyasanın bu kadar çok kuralı iki günde anlaması çok zor olacak.
HİSSE GERİ ALIMI
Şirketlerin hisse geri alımında %15 stopaj yükünden kurtulması geri alımları arttıracak. Ancak bu tür kararları bir kaç günde alınması zor. Gelecek haftalar boyunca geri alım açıklamalarının arttığını görebiliriz. Halen geri alım yapan şirketler de miktar arttırabilirler. Hisse bazında etkisi olabilir ama endeks bazında etkisi sınırlı bir önlem olarak değerlendiriyoruz.
Endeks bazında asıl etkiyi ise Türkiye Varlık Fonu’nun Borsa’da alım yapması olur. Bu yönde açıklamalar olması bile Borsa’da açık (“short”) pozisyon ile düşüşe oynayanları caydırarak yükselişe destek verebilir.
BES DEVLET KATKI FONU
Bireysel emeklilik sisteminde devlet katkı fonları eskiden en az %70 devlet tahvili ve en az %10 hisse senedi taşımak zorundaydı. Faizlerin %10’un altında olması nedeniyle bu portföy yapısı sağlıklı değildi. Bu dönemde borsaya destek vermek amacı ile hisse oranı en az %30’a yükseltilirken ve tahvil oranı %50’ye düşürülüyor. Toplam 50 milyar TL olan bu fonlardan 10 gün içinde yaklaşık 10 milyar TL tahvilden hisse senedine kaydırılacak. Düzenleme sonuç olarak doğru bir düzenlemedir. Katılımcıların devlet katkı fonları daha mantıklı bir yapıya evrilecektir.”
Dinamik Yatırım Menkul Değerler Yönetim Kurulu Başkanı Ayşin Erdem ise milliyet.com.tr’ye konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı: “Alınan kararlar SPK’nın da bülteninde belirttiği üzere depremin finansal piyasalar üzerindeki olumsuz etkisinin asgariye indirilebilmesi ve olası yatırımcı mağduriyetlerinin önüne geçilmesi amacıyla alındığını görmekteyiz.
Ancak alınan önlemlerin piyasadaki düşüşün asgariye indirilmesi amacıyla değil piyasanın bu noktalarda tutunmasına yardımcı olabilmesi amacıyla oluşturulması gerektiği görüşündeyiz. Buna ek olarak depremden zarar görmüş illerimizdeki 380 bin yatırımcının temerrüt durumuna düşmemesi için Takasbank üzerinden likidite kaynağı sağlanmalı ancak bu kaynak herkes için kullanılmamalı. Ayrıca, yabancı kurumlardan robotların açığa satış için kullandıkları ödünç alma mekanizması durdurulmalı ve Pay senetlerinde günlük düşüş limiti %5’e indirilmesi gerektiğini düşünüyoruz.
HİSSE GERİ ALIMI
Hisse geri alım programlarının normal şartlardaki piyasa koşullarında etkisinin sınırlı olduğunu belirtmekle birlikte içinde bulunduğumuz duruma bir miktar daha olumlu katkı sunacağı görüşündeyiz.
BES DEVLET KATKI FONU
Fonların ağırlığının borsaya yönlendirilmesini kesinlikle olumlu karşılamaktayız. Gelebilecek olası satışların çoğunlukla bu fonların karşılayacaktır.”