Bilim insanlarının hayatımızın bir gerçeği haline gelen karbon salınımı ile ilgili çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor. Bu kez Cambridge Üniversitesi bünyesinde çalışan bir grup bilim insanı tarafından yapılan bir çalışmada, dünya üzerindeki tarım arazilerinin yerlerinin değiştirilmesi durumunda karbon salınımının tam 20 yıl geriye götürebileceği ortaya kondu. Gelin hep birlikte o araştırmanın detaylarına geçelim.
Bilim insanları, dünya üzerindeki mevcut tarım arazilerini çıkardıktan sonra aralarında buğday, arpa ve soya fasulyesi gibi mahsullerin olduğu 25 ana besin üzerinden yeni bir çalışma yürüttüler. Su kaynaklarını verimli kullanma, ulaşım maliyetini düşürme ve tarımdan uzaklaştırılacak arazilerin ormanlaşması durumunu inceleyen bilim insanları, aslında çok daha küçük bir arazide ciddi anlamda daha fazla tarım yapılmasının mevcut durumdan çok çok daha avantajlı olduğunu tespit ettiler.
Mevcut durumda dünya üzerindeki tarım arazileri şöyle:
An itibarıyla tarım yapılan arazilere baktığımızda, bunların Avrupa, ABD ve Asya’nın doğu taraflarında yoğunlaştığını görüyoruz. Güney Amerika ve Afrika’daki durum da küçümsenecek türden değil. Tarım için tatlı su kaynaklarının yüzde 70 gibi çok ciddi bir bölümünün kullanıldığını açıklayan bilim insanları, yukarıdaki haritanın aşağıdaki hale getirilmesinin gezegenimizin geleceği için kritik önem arz ettiğini belirtiyorlar.
Araştırmaya göre tarım arazilerinin şöyle olması gerekiyor:
Yapılan araştırmaya göre oluşturulan yukarıdaki harita, küresel çapta tarım arazilerinin yeniden dağıtılması durumunda karbon salınımını tam yüzde 71 oranında düşürecek. Ancak bunun gerçekleşebilmesi için gerçekleştirilmesi gereken çok önemli bir husus var. Öyle ki tarımın terk edildiği toprakların doğal haliyle bırakılması ve iklim koşullarına uygun ağaçların arazilerde yeniden yeşermesi gerekiyor. Yani Türkiye’deki tarım arazilerini ikinci haritadaki gibi kısıtlarsak, ortaya çıkan boş araziye inşaat yapmamamız gerekecek.
Küresel çapta anlaşmaya varılamazsa, ülkelerin tarım yapması gereken araziler şu şekilde:
Bilim insanları, ülkelerin bir araya gelip anlaşma yapamamaları durumunu göz önünde bulundurarak ikinci bir haritalama çalışması da yaptılar. Varsayalım ki hiçbir ülke bir anlaşma yapmadı ve tüm ülkeler, yalnızca ulusal sınırları içerisinde verimli tarım uygulamasına geçtiler. İşte böylesi bir durumda yukarıdaki haritanın kullanılması gerekiyor. Uzmanlara göre yukarıdaki haritanın karbon salınımına etkisi, yüzde 59 olacak…
Peki Türkiye, sanıldığı gibi bir tarım cenneti mi?
Mevcut tarım arazileri haritasına baktığımızda, tarım arazilerinin Türkiye’nin geneline yayıldığını görüyoruz. Ancak bu durum pek de verimli değilmiş gibi görünüyor. Zira yapılan araştırmaya göre Türkiye’nin tarım yaparken verimi maksimize edebilmesi için yalnızca kıyı şeridini ve Güneydoğu Anadolu’nun bir bölümünü kullanması gerekiyor. Araştırma Türkiye özelinde veri sunmuyor olsa da verimliliği maksimize eden haritalar ile mevcut durum haritasının çok farklı olduğunu söyleyebiliriz…