Finans kuruluşlarına veri toplama ve paylaşım hizmetleri veren Kredi Kayıt Bürosu’nun ‘2021 Tarımsal Görünüm Saha Araştırması’na göre çiftçiler gelirlerinden memnun değil.
2021’de çiftçilerin yaş ortalamasının 50 civarında olduğu tahmin edilirken çiftçinin yüzde 96’sının girdi pahalılığından şikayetçi olduğu belirlendi. Çiftçinin yüzde 75’inin ürününü tüccara sattığı belirtilen araştırmada kazancından memnun olmayanların sayısının arttığı görüldü. Araştırmaya göre çiftçinin yüzde 59’unun son 3 yılda borçlandığı belirlendi.
2021 ARAŞTIRMASI
28 ilde aktif olarak çiftçilik yapan 1066 kişi ile gerçekleştirilen araştırmanın sonuçlarına göre, tarımsal üretim yapan çiftçilerin yaş ortalaması 50 olarak belirlendi. 2021’de de çiftçilerin en çok tercih ettiği ilk üç tarla bitkisi sırasıyla buğday, mısır ve arpa, sebze çeşidi domates, meyve çeşidi ise üzüm oldu.
EN ÖNEMLİ SORUN GİRDİ PAHALILIĞI
Çiftçilerin bu yıl üretim yaparken en çok karşılaştığı üç sorun sırasıyla yüzde 96 ile ‘girdi pahalılığı’ yüzde 70’le ‘iklimsel problemler’ ve yüzde 47 ile ‘sulama suyunun yetersizliği’ oldu. Bu sorunları ‘tarımsal hastalık ve zararlılar’, ‘işçi bulamama’, ‘kaliteli/ucuz işgücü bulamama’, ‘yüksek arazi kiraları’ ve ‘pandemi’ takip etti.
ÜRÜNLER TÜCCARA SATILIYOR
Tablo: Kredi Kayıt Bürosu
Ayrıca çiftçilere ‘ürününüzü kime satıyorsunuz?’ diye sorulduğunda yüzde 75 ile ‘tüccarlar’ yanıtı en başta geldi. Bunu ‘fabrika/mandıra’, ‘doğrudan tüketici’, ‘meyve-sebze hali’ ve ‘kooperatife/birliğe’ seçenekleri takip etti.
Çiftçilerin hasattan sonra, yani pazarlama aşamasındaki en önemli sorunu ise yüzde 87 ile ‘beklenilenden daha düşük satış fiyatı’ olarak tespit edildi.
KAZANÇTAN MEMNUN DEĞİLLER
Geçen yılki saha araştırmasında çiftçinin gelirinden memnuniyet seviyesi ‘orta derecede’ (ne memnun ne değil) bulunmuşken, bu yıl ‘memnun değilim’ sonucu çıktı. Geçtiğimiz yıl ‘memnunum’ diyenlerin toplamı yüzde 31 iken, bu yıl yüzde 19’a düştü.
‘Memnun değilim’ diyenler ise geçen yıl toplamda yüzde 40 iken, bu yıl yüzde 56’ya çıktı. Bu sonuçlara göre, tarımsal kazançtan memnuniyet ortalaması Türkiye’deki genel ortalamadan daha düşük çıktı.
Tablo: Kredi Kayıt Bürosu
Son olarak görüşülen çiftçi hane halklarının ailenin diğer üyeleri dâhil yüzde 41’inin tarımdan başka gelir getirici faaliyeti bulunmadığı, geri kalan yüzde 59’unun hanesine ise tarımsal gelire ilave olarak emekli aylığı, diğer işlerden düzenli ücret/maaş, esnaf/tüccarlık gibi gelirler girdiği belirlendi.
ÇİFTÇİNİN ÇOĞU BORÇLU
Çiftçilerin yüzde 41’i son 3 yıl içerisinde ‘hiç borçlanma yapmadığını’ belirtirken buna karşın bankadan kredi kullananlar tüm çiftçilerin yüzde 49’unu, Tarım Kredi Kooperatifi’nden kredi kullananlar yüzde 25’ini oluşturdu. Ayrıca 2021’de kredi kullananların oranları geçen yıla göre arttı.