İrfan KURTULMUŞ-KOPENHAG NATO üyeliği başvurusuna Türkiye’den onay bekleyen ve geçtiğimiz günlerde Kürt grupların gerçekleştirdiği eylem nedeniyle Ankara ile ilişkilerinde sarsıntılar yaşayan İsveç, yine provokatif bir eyleme izin vererek, mevcut krizin derinleşmesine neden oldu. Nitekim Danimarkalı aşırı sağcı ve ırkçı “Sıkı Yön Partisi” (Stram Kurs) lideri Rasmus Paludan, Türkiye’nin tüm girişimleri ve protestolarına rağmen “resmi izinli” olarak İsveç’in başkenti Stockholm’de bulunan Türkiye Büyükelçiliği’ne 50 metre uzakta Kuran-ı Kerim yakma eylemi gerçekleştirdi.
Türkiye Büyükelçiliği yakınında belirlenen ve etrafı demir setlerle çevrili alanda düzenlenen eylem için polisin yoğun güvenlik önlemi aldığı dikkat çekti. Nitekim bölgede çok sayıda atlı polis, diyalog polisleri, polis otobüsleri ve droneları bulunuyordu. Paludan’ın eylemi sırasında Türk Büyükelçiliği binası önünde toplanan “Türk Demokratlar Birliği” (UETD) üyeleri de, karşı protestoyla olaya tepkilerini gösterdi. Eylem öncesi, söz konusu alanda, elinde kendi çizdiği Hz. Muhammed tasviriyle gazetecilere konuşan Paludan, “şiddete karşı” olduğunu öne sürerek, kendisine “aşırı sağcı” denilmesini de kabul etmediğini söyledi. Paludan, “Danimarka ve İsveç anayasalarına uyulması gerektiğini düşünmek aşırı sağcı olmak değildir” ifadelerini kullandı.
Paludan’ın açıklamaları, karşıt gösteri düzenleyenlerin protestolarıyla karşılanırken, aşırı sağcı lider, kendisine karşı gösteri yapanlara yönelik “İslam hakkında dünyanın en aptalca fikrini eleştirmenize ve kendi kitabınızın yakılmasına izin verilmeyen birçok ülke var. İfade özgürlüğünün olması gerektiğini düşünmüyorsanız, o zaman başka bir yerde yaşayabilirsiniz” ifadelerini kullandı. Danimarka ve İsveç çifte vatandaşlığına sahip Paludan, daha önce hem Danimarka’da hem de İsveç’te benzer protestolar düzenlemiş, bunlardan bazıları karşıt gösterilere yol açarak şiddet olaylarına sebep olmuştu.
İsveç basınına konuşan Dışişleri Bakanı Tobias Billström, söz konusu eylemi “demokrasimizin bir parçası” olarak nitelendirirken, daha sonra ise eyleme tepki gösterdi. Billström, sosyal medyadan yaptığı açıklamada “İslamofobik provokasyonlar dehşet verici. İsveç, geniş kapsamlı ifade özgürlüğüne sahiptir, ancak bu, İsveç hükümetinin veya benim ifade edilen görüşleri desteklediğimiz anlamına gelmez” ifadelerini kullandı. Stockholm Polisi Basın Sözcüsü Ola Österling ise, gösteri için verdikleri izni savundu ve çevresel faktörleri dikkate aldıklarını öne sürdü. Österling ayrıca, polisin, İsveç’in NATO başvurusundan etkilendiği için bu şekilde davrandığına ilişkin söylentileri de reddetti.
Ankara’dan tepki
Öte yandan aynı saatlerde, bu kez kentin başka bir alanında da, çoğunluğunu Kürt kökenlilerin oluşturduğu Türkiye karşıtı grupların yanı sıra NATO’ya karşı olanlar tarafından da gösteriler düzenlendi. Buradaki bazı göstericiler, bu kez de Cumhurbaşkanı’nın posterinin üzerinde yürüdü. Eylemlere Türkiye ise sert tepki gösterdi. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “İsveç’in başkenti Stokholm’de kutsal kitabımız Kur’an-ı Kerim’e karşı yapılan aşağılık saldırıya izin verilmesinin hemen ardından bu defa şehir merkezinde PKK terör örgütü iltisaklı gruplarca ülkemiz karşıtı propaganda eylemi gerçekleştirilmesine müsaade edilmesini en güçlü şekilde kınıyoruz. Bu eylem, terör örgütlerinin propagandasının engellenmesine dair, İsveç’in de imzacı olduğu, Üçlü Ahitname taahhüdünün açık ihlalidir. İsveç’ten, Üçlü Ahitname’deki taahhütleri uyarınca özellikle terörizmle mücadele alanında söylemin ötesinde, somut ve etkili adımlar atmasını beklediğimizi bir kez daha vurguluyoruz” denildi.
SİYASİLERDEN İSVEÇ’E SERT TEPKİLER
‘İfade özgürlüğü değil, vandallık’
ANKARA Milliyet – İsveç’te Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan aleyhine yapılan eylemlerin ardından Kur’an-ı Kerim’in yakılmasına izin verilmesine iktidar ve muhalefet kanadından durumu kınayan ve lanetleyen açıklamalar yapıldı.
NATO üyeliği için Türkiye’nin talepleri doğrultusunda adım atması beklenen İsveç hükümetinin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın maketinin asıldığı terör örgütü eyleminin ardından aşırı sağcı Stram Kurs Partisi Lideri, Danimarka asıllı Rasmus Paludan’ın Türkiye’nin Stockholm Büyükelçiliği önünde Kur’an-ı Kerim yakma eylemine izin vermesi Ankara’nın sabrını taşırdı.
İsveç Büyükelçisi önceki akşam Dışişleri Bakanlığı’na çağrılarak, provokatif eylem en güçlü şekilde kınandı. Dışişleri Bakanlığı dün eylemin gerçekleşmesinin ardından da çağrıda bulunarak “Ülkemizin tüm uyarılarına rağmen, İsveç’te kutsal kitabımız Kuran-ı Kerim’e karşı yapılan aşağılık saldırıyı en güçlü şekilde lanetliyoruz. İsveç makamlarını bu nefret suçunun failleri hakkında gerekli işlemleri yapmaya ve tüm ülkeleri ve uluslararası kuruluşları İslam düşmanlığına karşı dayanışma halinde somut tedbirler almaya çağırıyoruz” açıklamasını yaptı.İktidar kanadından ve muhalefetten de ardı ardına açıklamalar geldi. İsveç’e yönelik uyarılar ve tepkiler özetle şöyle:
TBMM Başkanı Mustafa Şentop: İsveç bütün uyarılara rağmen Türkiye’ye yönelik provokatif terör eylemlerine izin vermeye devam ediyor. Stockholm Büyükelçiliğimiz önünde Kur’an-ı Kerim’e yönelik alçakça bir ‘eylem’e izin verilmesi nefret suçuna İsveç yönetiminin suç ortaklığı anlamına gelmektedir.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay: Stockholm Büyükelçiliğimiz önünde Kur’an-ı Kerim’e yönelik alçakça provokasyonu lanetliyorum. Türkiye’yi ve tüm İslam alemini hedef alan bu suçlara izin vererek ortak olan İsveç makamlarını kınıyor, kabul edilemez bu hatadan bir an evvel dönmeye davet ediyorum.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın: Stockholmde Kuran-ı Kerim’in yakılması açık bir nefret ve insanlık suçudur. Bunu şiddetle lanetliyoruz. Kutsal değerlere saldırı özgürlük değil modern barbarlıktır.
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik: İsveç, bugün insanlık suçu olan alçakça bir eyleme izin vermiştir. Bu bir ifade hürriyeti değildir; tüm insani değerlere karşı düşmanca bir yaklaşımdır. İsveç makamları insanlığa karşı suç olan bir eylemin parçası olmuştur. Kuran-ı Kerim’in yakılmasına izin verilmesi tüm dinlere ve inanç hürriyetine karşı bir tehdittir. İsveç, insanlığın en önemli değerlerinin tehdit edilmesini teşvik etmiştir.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu: Büyükelçimiz, İsveç Dışişleri Bakanı ile doğrudan görüştü. Düşünceleri-mizi aktardı. Buna kimse ‘fikir ve düşünce özgürlüğü’ diyemez. Bugün başka bir dinin kitabın yakılmasına izin vermiyorlar. Ama Kur’an-ı Kerim söz konusu olunca, İslam düşmanlığı söz konusu olunca hemen ifade ve düşünce özgürlüğü diyorlar. Nefret suçu, ırkçılık düşünce özgürlüğü değildir. İsveç yasalarına göre değildir, Avrupa Konseyi kararlarına göre değildir, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına göre nefret suçu, ırkçılık, düşünce ve ifade özgürlüğü değildir.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ: ‘Düşünce özgürlüğü’, milyarlarca Müslümanın kutsal kitabına hakarete, saygısızlığa bahane de kılıf da yapılamaz. Kurana yapılan alçakça saldırı, düşüncesizliğin ve Avrupa orta çağ ilkelliğinin göstergesidir.
İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu: Eyleme izin verilmesi kabul edilemez. Bu tutum, hak ve özgürlük kavramlarıyla açıklanama-yacağı gibi iki ülke ilişkilerinin geleceği bakımından hatalıdır. İYİ Parti olarak İsveç yetkili makamlarını bu çirkin eylemin gerçekleştirilmesini önlemeye ve Milletimizin hassasiyetlerine saygı göstermeye davet ediyoruz.
DEVA Partisi Sözcüsü İdris Şahin: İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström yaptığı açıklamada ifade özgürlüğüne vurgu yapsa da bu kabul edilebilir bir durum değildir. İfade özgürlüğüyle açıklayamazsınız. İsveç hükûmetinin bu alçakça provokasyona derhal müdahale etmesi en büyük temennimiz ve arzumuzdur.
‘Nefret suçunun zirvesi’
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu: İsveç’in başkenti Stockholm’de Büyükelçiliğimiz önünde Kur’an-ı Kerim’e yapılan insanlık dışı saldırı kabul edilemez. Milyarlarca Müslüman’ı incitecek bu saygısızlığın amacını da, hedefini de iyi biliyoruz. Nefret suçunun zirvesi olan bu faşizmi lanetliyorum.
‘Sabır taşı çatladı’
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli: Stockholm’de Cumhurbaşkanımızı hedef alan alçak teşebbüsten sonra bu defa Kur’an-ı Kerim’e yönelik aşağılık bir tertip, sabır taşını çatlatmıştır. İsveç yönetiminin, Danimarkalı soysuz bir siyasetçinin Kur’an-ı Kerim yakmasına izin vermesi yalnızca skandal değil, bunun da ötesinde barbarlığın ve vandallığın aleni gösterimi ve somut örneğidir. Milli ve manevi değerlerimize husumet besleyen bir ülke ya da ülkelerle NATO ittifak hukukunu paylaşmak şöyle dursun, siyasi ve diplomatik ilişki kurmak bile abestir. İsveç’in NATO üyeliği bu şartlar altında Gazi Meclis’in onayından geçemeyecektir.”
Akar: Görüşmeye gerek kalmadı
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, İsveç’in, başkent Stockholm’de terör örgütü PKK/YPG yandaşlarınca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türkiye aleyhine gerçekleştirdikleri eylemlerin yanı sıra Kuran-ı Kerim’e yönelik provokasyona karşı tedbir almamasını eleştirerek, “Geldiğimiz noktada, İsveç Savunma Bakanı Pal Jonson’un Türkiye’ye 27 Ocak’ta yapacağı ziyaretin önemi de, anlamı da kalmadı. Bu nedenle ziyareti iptal ettik” dedi.
Ramstein Hava Üssü’nde gerçekleştirilen Ukrayna Savunma Temas Grup Toplantısı’nın ardından değerlendirmelerde bulunan Bakan Akar, Ankara’nın NATO’nun açık kapı politikasını daima desteklediğini savunarak, Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında geçen yıl Haziran ayında Madrid’de imzalanan üçlü memoranduma atfen de “Bizim tek isteğimiz bu muhtıradaki taahhütlerin yerine getirilmesi. İsveç ve Finlandiya’nın kendine düşen görevleri, ev ödevlerini yapmalarını bekliyoruz” diye konuştu. İsveç’te terör örgütü PKK/YPG yandaşlarının Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye aleyhine provokasyonlarının yanı sıra son olarak da İsveç polisinin Türk Büyükelçiliği önünde Kuran-ı Kerim yakma eylemine izin vermesine yönelik haberleri hatırlatan Akar, “Bunlara karşı hareketsiz kalmak, tepki göstermemek kabul edilemez. Bunların mutlaka gereğinin yapılması, tedbir alınması gerekirdi” ifadesini kullandı. İsveç Savunma Bakanı Jonson ise, Türkiye’ye yapacağı ziyaretin iptal edilmediğini, ileri bir tarihe ertelendiğini iddia etti. Jonson, sosyal medya hesabından, “Türk mevkidaşım Hulusi Akar ile Almanya’nın Ramstein kentindeki askeri üste görüştüm. Ankara’da yapmayı planladığımız toplantıyı daha sonraya ertelemeye karar verdik. Türkiye ile ilişkilerimiz İsveç için çok önemli, ortak güvenlik ve savunma konularında diyaloğu ileriki bir tarihte sürdürmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz” açıklamasını yaptı.
İsveç Konsolosluğu önünde protesto
Beyoğlu’nda bulunan İsveç Konsolosluğu önünde toplanan bir grup, İsveç’te Kur’an-ı Kerim yakılmasına tepki gösterdi. Polis ekipleri de konsolosluk önünde geniş güvenlik önlemi aldı. Tekbir getirerek İsveç’teki eylemi protesto eden gruptan biri konsolosluğun girişindeki panoyu kırınca gerginlik yaşandı. Polis, protestocuları konsolosluktan uzaklaştırdı. İSTANBUL DHA