Meltem Günay – Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi çatısı altında faaliyet gösteren Grizu 263 Uzay Takımı tarafından geliştirilen Türkiye’nin ilk cep uydusu Grizu263A, geçen yıl 13 Ocak’ta Spaca Falcon 9 roketiyle Cape Canaveral’dan fırlatılmıştı. 3 Mart 1992’de Zonguldak’ta grizu felaketinde yaşamlarını yitiren 263 madenci anısına “Gruzi-263A” adını taşıyan uydu, 1 yıldır görevini başarıyla yerine getiriyor. 5x5x5 santim ölçülerindeki Türkiye’nin ilk cep uydusu, alçak dünya yörüngesinde ve üzerinde bulunan algılayıcılar aracılığıyla elde ettiği verileri Yeryüzü istasyonuna iletiyor.
Kutuplar arası yolculuk
Cep uydusunun görevini başarıyla yerine getirdiğini söyleyen Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi ve proje danışmanı Prof. Dr. Bülent Ekmekçi, şu bilgileri verdi:
“Uydumuz kutuplar arası yörüngede dolaşıyor. Yaklaşık 1.5 saatte bir dünya etrafında dönüşünü tamamlıyor. Alçak dünya yörüngesinde saatte 30 bin kilometre hızla yol alıyor. Günde 3-4 kez Türkiye üzerinden geçiş yapıyor. Bir gün içerisinde yaklaşık 15-16 kez dünyanın etrafını dolaşıyor. Bir yıllık çalışma süresince 5800 defa dünya etrafında dolaştığını söyleyebiliriz. Dünyanın hemen hemen her coğrafi bölgesinden sinyal alabiliyor ve gönderebiliyor. Şu ana kadar teyit edilmiş 10 bine yakın veri gönderdi. İlk cep uydusu olmakla beraber piko uydu sınıfı dediğimiz küçük uydular içerisinde Türkiye’nin sağlıklı bir şekilde haberleşme kurulan ilk uydusu oldu. Hatta ilk 24 saatinde bizim beklentilerimizin çok üzerinde sonuçlar geldi. Biz acaba bir iki sinyalleşme olabilir mi, diye düşünürken yörüngeye oturma süreci içerisinde düzenli veri almaya devam ettik. Bir test uydusu olduğu için alt sistemlerin çalışmasıyla ilgili veriler aldık. Bu veriler içerisinde uydunun hız ve ivme verileri, sıcaklık, güneş panellerinin etkinlik ölçümleri gibi bilgiler bulunmaktadır. Uydumuzun ömrü dört yıl. Bu süre sonunda dünyaya yaklaşması ve artık iletişimin kopması bekleniyor.”
Yeni çalışmaların önünü açtı
Cep uydusunun başarısının Türkiye’de bu alanda inanılmaz bir farkındalık oluşturarak yeni çalışmaların önünü açtığını ve hız kazandırdığını vurgulayan Prof. Dr. Bülent Ekmekçi, “Uzay teknolojileri alanında aralarında Grizu 263 ekip üyelerinin de bulunduğu ve öncülük ettiği girişimler başladı ve yeni başarı hikayelerinin önünü açtı. Eğitim açısından öğrencilerimizle birlikte öğrenirken, heyecan verici yeni projelerle yürüyüşümüze devam edeceğiz. Daha büyük hayalleri gerçekleştirmek için çalışmalarımıza tüm gücümüzle sürdürmeye devam ediyoruz” dedi.
2022 Dünya Şampiyonu oldular
Türkiye’nin ilk cep uydusu Grizu-263A’yı tasarlayıp uzaya gönderen Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Uzay Takımı Grizu 263 ekibi, Amerika’da düzenlenen CanSat model uydu yarışmasında tasarladıkları yeni uyduyla dünya şampiyonu oldu.