Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, toplam 14 paketten oluşan Kredi Garanti Fonu destekli toplam 250 milyar liralık kredinin detaylarını açıkladı. Emeklilikte yaşa takılanların (EYT) kıdem tazminatları, özel okullar, Yeni Evim Projesi kapsamında konut üretecekler, imalat sanayisi, ihracatçılar, kadın girişimciler gibi pek çok alanda işletmelere destek olmayı amaçlayan paketlerle ilgili bilgi veren Bakan Nebati, “Cumhurbaşkanımızın açıkladığı Türkiye Yüzyılı vizyonumuza ulaşmamızda kritik katkısı olacak ve toplam 14 farklı paketten oluşan 200 milyar liralık Hazine destekli kefalet karşılığı 250 milyar liralık kredi paketinin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum” dedi. Bakan Nebati, söz konusu kredilerin kullandırımında hem kamu bankalarının hem de özel bankaların devrede olacağını söyledi.
Nebati 2009 – 2022 arasında Hazine destekli kefalet sistemi kapsamında 876 milyar liralık paket oluşturulduğunu, bunun 701 milyar lirasının kullandırıldığını söyledi.
4 temel yaklaşım
Yeni destek paketlerinde 4 temel yaklaşımı benimsediklerini anlatan Bakan Nebati, bunları şöyle sıraladı:
1- Teminat ihtiyacına bağlı olarak bankaların içsel derecelendirme sistemine göre kefalet dağılımının gruplandırılması.
2- Faturaya dayalı ve fatura kayıt sistemleri üzerinden kontrol edilen kefaletlendirme yaklaşımı.
3- Amaç dışı kullanımın engellenmesi için izleme listesi uygulaması.
4- İstihdam koruma taahhüdü.
3 gruba verilecek
KGF desteği kapsamında firmaların, finansal sağlamlıklarına, geçmiş borç ödeme davranışlarına ve teminat ihtiyaçlarına göre beş grup halinde sınıflandırıldığını belirten Bakan Nebati, “Kredibilitesi çok yüksek olan, teminat sorunu yaşamayan birinci grup firmalar ile kredibilitesi çok düşük olan beşinci gruba ise kesinlikle kullandırım yapmıyoruz. Bu doğrultuda kefalet imkânımızın yüzde 60’ını üçüncü grup, yüzde 30’unu ikinci grup, yüzde 10’unu ise dördüncü grupta yer alan firmalara kullandırmayı planlıyoruz” dedi.
Amaç dışına geçit yok
İzleme listesi uygulaması ile kredilerin amaç dışı kullanımının önüne geçileceğini belirten Nebati, KGF sisteminin, Merkezi Fatura Kayıt Sistemi ve Katılım Bankaları Fatura Kayıt Sistemi ile entegre olduğunu bildirdi. Amaç dışı kullanım saptanırsa o kullanıcının bir daha KGF kredisi alamayacağını belirten Bakan Nebati, krediyi kullandıran bankanın da bir yıllığına KGF sisteminden çıkarılacağını duyurdu.
Limitler artabilir
Söz konusu 14 paketten birinin limiti dolduğunda o pakete ilgi devam ederse limiti artırabileceklerini belirten Nebati şöyle konuştu:
“Limit doldu, artırmaya hazırız. Yeter ki üretin. Sözümüzde durduk. 14 pakette Türkiye’deki kim finansmana erişim noktasında sıkıntı yaşıyorsa gerekli yolları açtık. Türkiye’de ihtiyacı olup da ulaşamayacağı, çok kolay koşullarla elde edemeyeceği finans türü bir açık kalmadı.”
‘Şimdi sıra bankalarda’
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, “Tüm KOBİ’leri kapsayan 250 milyar liralık kredi paketi, 2023’ün yatırım ve büyüme yılı olduğu mesajını net olarak ortaya koydu. Bankaların destek paketlerini hızlıca KOBİ’lerle buluşturarak, devreye alacağına inancımız tam. Şimdi sıra bankalarda” ifadelerini kullandı. Avdagiç, gazetecilerin sorularını yanıtlarken de özellikle EYT paketinin limitinin artırılmasının gerekebileceğini söyledi.
‘Can suyu olacak’
MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı, açıklanan kredi paketlerinin tüm sektörlere dokunacak kadar kapsamlı olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Şartları yerine getiren herkesin birkaç paketten faydalanabileceği belirtildi. Artık fabrikalarımız tam kapasite çalışıyor. Dolayısıyla ihracatın daha çok artması için yeni yatırımlara, yeni desteklere ihtiyaç var. Bu destek iş dünyasına bir can suyu gibi gelecektir.”
BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben de, “Ucuz TL kredinin yatırıma, istihdama, ihracata ve cari fazlaya katkı sağlayacak şekilde hareket etmesi gerekiyor. Bu paketin de bu anlamda önemli bir katkısı olacak” dedi.
6 ay ödemesiz EYT desteği
Bakan Nebati, KGF paketi kapsamında işletmelere toplam 25 milyar liralık EYT desteği verileceğini, bu sayede emekli olmak isteyen çalışanların kıdem tazminatlarının sorunsuz olarak ödeneceğini söyledi. Nebati, “36 aya kadar vadesi, 6 ay ödemesiz dönemi olacak. Faiz oranları da düşük. Bankalar ve katılım finans kurumları da iştirak edecek” dedi.
‘Enflasyonun boynu, beli kırıldı’
Enflasyonla mücadelenin devam ettiğini, reel sektörün bu mücadeleye destek verdiğini belirten Bakan Nebati, “Bu desteklerin daha geniş kesimlere yayılmasını bekliyoruz. Enflasyonun kasımda boynunu, aralıkta belini kırdık” dedi.