ÖZBEKİSTAN DHA, İHA – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kardeşlik hukukunun gereğini yerine getirerek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni Türk Devletleri Teşkilatı’na (TDT) gözlemci üye olmasını kabul ettiklerini belirterek, “Türk dünyasının ayrılmaz bir parçası olan Kıbrıslı kardeşlerimizin yalnız olmadığını göstererek çözüm sürecine de katkı sağladık. Bu dayanışma iradesini sergilediğiniz için siz kıymetli kardeşlerime ayrı ayrı teşekkür ediyoruz” dedi. Erdoğan, Türk Yatırım Fonu’nun mümkün olan en kısa sürede hayata geçmesinin yararlı olacağını kaydetti.
Özbekistan’ın tarihi Semerkant kentinde “Türk Medeniyeti için Yeni Dönem: Ortak Kalkınma ve Refaha Doğru” temasıyla düzenlenen TDT Devlet Başkanları 9’uncu Zirvesi’nde konuşan Erdoğan, ülkeler açısından fırsatlarla beraber riskleri de olan hassas bir dönemden geçildiğini belirterek, “Bu dönemde aramızdaki iş birliği, dayanışma ve ahengi tüm alanlarda güçlendirmemizin çok daha kritik hale geldiğini görüyoruz. Ukrayna’da dokuz aydır devam eden çatışmaların adil bir barışla sona ermesi için her türlü gayreti sürdürüyoruz. Bunu yaparken, gıda krizinin önüne geçmek için de gerekli müdahalelerde bulunuyoruz” dedi.
FETÖ ile mücadele
Türkiye olarak terör örgütleriyle mücadeleyi sürdürdüklerini belirten Erdoğan, “Ülkemize yönelik terör tehdidi tamamen yok edilene kadar durmayacak teröristlerin inlerini başlarına geçirmeye devam edeceğiz. Bir cinayet ve casusluk şebekesi olan FETÖ ile mücadelemizde siz kardeşlerimizin desteğine güveniyoruz. FETÖ’nün bertaraf edilmesi noktasında her türlü iş birliğine hazır olduğumuzu tekrar ifade etmek istiyorum” diye konuştu.
‘Kardeşliğin gereği’
Erdoğan, kardeşlik hukukunun gereğini yerine getirerek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni TDT’ye gözlemci üye olmasını kabul ettiklerini kaydederek, “Türk dünyasının ayrılmaz bir parçası olan Kıbrıslı kardeşlerimizin yalnız olmadığını göstererek çözüm sürecine de katkı sağladık. Bu dayanışma iradesini sergilediğiniz için siz kıymetli kardeşlerime ayrı ayrı teşekkür ediyoruz” dedi.
Geçen sene İstanbul’da gerçekleştirilen TDT Zirvesi’nin Türk dünyasındaki kurumsal birlikteliği güçlenmesi sürecinde bir kilometre taşı olduğuna işaret eden Erdoğan, şunları kaydetti: “Konseyimizi teşkilata dönüştürürken aynı zamanda özgün ve etkin yapının temelini de attık. İstanbul’da kabul ettiğimiz 2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi iş birliğimizin çerçevesini oluşturuyor. Siyaset, güvenlik, ticaret, gümrük, ulaştırma, enerji, sağlık, bilişim, eğitim, gençlik ve spor gibi alanlarda iş birliğimizi pekiştirelim istiyoruz. Bugün kabul ettiğimiz Strateji Belgesi de bizlere bir yol haritası sürüyor. Strateji Belgemizdeki unsurların birer hayata geçirilmesinin hep birlikte takipçisi olalım.”
Göçebe Oyunları
Genç neslin ortak dil, tarih, coğrafya ve kültürünü daha iyi tanıması amacıyla bilimsel çalışmalara hız verilmesi gerektiğinin altını çizen Erdoğan, eylül ayında İznik’te başarıyla gerçekleştirilen Dünya Göçebe Oyunları’nın Beşincisi 2024’te Kazakistan’da yapılacağını hatırlattı. Erdoğan, bu kapsamda teşkilatın çatısı altında Dünya Göçebe Oyunları Daimî Komitesi kurulmasına yönelik önerilerini TDT üyesi ülkelerin destekleyeceğine güvendiğini sözlerine ekledi.
Ağaç dikme törenine katıldı
Erdoğan ve diğer liderler Registan Meydanı’nda ağaç dikip can suyu verdi. Liderler ardından meydandaki tarihi kapı önünde hatıra fotoğrafı çektirdi.
Lider eşlerinden ‘Sıfır Atık’a destek
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı’nın eşi Ziroat ve kızı Saida Mirziyoyeva’nın ev sahipliğindeki programa katıldı.
Emine Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’le imzaladığı ‘Sıfır Atık İyi Niyet Beyanı’na destek istedi. Programa katılan Ziroat Mirziyoyeva, Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nın eşi Mehriban Aliyeva ve Macaristan Başbakanı’nın eşi Aniko Levai Sıfır Atık Projesi’nin ülkelerinde de yaygınlaştırılması için destek sözü verdi. – ÖZBEKİSTAN DHA
Aile fotoğrafı çekildi
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in ev sahipliğinde düzenlenen zirve öncesinde liderler aile fotoğrafı için bir araya geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ebedi Şehir” Kongre Merkezi’ne gelişinde Mirziyoyev tarafından karşılandı. Kongre Merkezi’nde çekilen aile fotoğrafında, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ile gözlemci ülkeler Türkmenistan Ulusal Konseyi Halk Maslahatı Başkanı, eski Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbangulı Berdimuhamedov ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban yer aldı. Liderler ülkelerinin bayrakları önünde durarak fotoğraf verdi. Bu arada Erdoğan’ın liderlerle samimi diyalogları dikkat çekti.
‘Türk Yatırım Fonu hayata geçirilmeli’
Erdoğan, Türk Yatırım Fonu’nu da mümkün olan en kısa sürede hayata geçmesinin yararlı olacağının altını çizerek, “Fonun sağlayacağı mali imkanların iş birliğini kuvvetlendirip faaliyetlere ivme kazandıracağına inanıyorum” dedi.
Bölgede yaşanan son gelişmelerin, ortak koridor güzergâhını daha da etkin hale getirmek için fırsatlar sunduğunu kaydeden Erdoğan, Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun 2017’de faaliyete geçmesiyle koridorun önemli bir ayağının tamamlandığını dile getirdi. “Türkiye olarak aynı amaca hizmet maksadıyla Marmaray, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrasya Geçişi, İstanbul havalimanı, Osman Gazi Köprüsü, 1915 Çanakkale Köprüsü gibi büyük projeleri hizmete aldık” diyen Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ülkelerimizin toplam ticaret hacmi 700 milyar dolara ulaşmakla birlikte bu rakamın sadece yüzde beş buçuğu Teşkilat ülkeleri arasındaki ticaret kaynaklıdır. Bu oranı daha yukarıya çekmek temel önceliğimiz olmalıdır. Hazar Geçişli Doğu-Batı Orta Koridorun katettiği güzergahtaki gümrük ücretlerinin kaldırılması veya azaltılması, transit yük taşımacılığının kolaylaştırılması, ticaret hacmimizi arttıracaktır. Uluslararası Kombine Yük Taşımacılığı Anlaşması’nın imzalanması, bu bakımdan memnuniyet vericidir.”
Enerjide iş birliği
Zirve vesilesiyle ticaretin kolaylaştırılması strateji belgesinin, eşya hariç mal ve hizmetin serbest dolaşımı için hizmet ve yatırım alanında serbest ticaret anlaşmasının imzalanmasının önemine dikkat çeken Erdoğan şöyle devam etti: “Ortak coğrafyamız, stratejik enerji koridorlarının kavşağında yer alıyor. Türkiye, esasen kendisinin ve bölgesinin enerji arz güvenliğine destek sağlayacak hamleleri uzun süredir kesintisiz şekilde hayata geçiriyor. Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı, küresel düzeyde en başarılı enerji projeleri arasındadır. Güney Gaz Koridoru ise Avrupa’ya gaz taşıyacak dördüncü arter olarak tasarlanmıştır. Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nın bel kemiğini oluşturduğu bu koridor, ilave gaz tedarikiyle daha da geliştirilebilir. Hazar Havzası bunun için akla ilk gelen kaynaktır. Enerji alanında teşkilatımız bünyesinde ve ikili düzeyde iş birliği süreçlerine ortak projeleri bu nedenle büyük önem atfediyoruz.”
Erdoğan’a Türk Dünyası Ali Nişanı takdim edildi
Zirve çerçevesinde Türk Dünyası Ali Nişanı takdim töreni düzenlendi. Törende Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Türkmenistan’ın eski Devlet Başkanı ve Ulusal Konseyi Halk Maslahatı Başkanı Gurbankulu Berdimuhammedov’a Türk Dünyası Ali Nişanı takdim edildi. Erdoğan’a nişanı takdim eden Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev yaptığı konuşmada, “Türk Devletleri Teşkilatı’nda önemli rolünüz oldu. Türk devletlerinin stratejik iş birliğine, Türk halklarının iş birliğine, Türk devletlerinin faaliyetlerine önemli katkılarınız oldu. Bu katkılarınız ve gayretleriniz nedeniyle Türk Devletleri Teşkilatı olarak size ‘Türk Dünyası Ali Nişanı’nı tevcih ediyoruz” ifadelerini kullandı.
‘Görünürlüğü artıyor’
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise teşekkür konuşmasında Türk Dünyası Ali Nişanı’nın şahsına takdim edilmesinden büyük onur duyduğunu belirterek, “Ortak kültürümüzün ve tarihimizin kadim şehri Semerkant’ta bu ödülü almak şahsıma ayrıca bir iftihar vesilesi olmuştur” dedi. Türk dünyasının bugün düne göre daha güçlü olduğunu kaydeden Erdoğan, “Mayasını gönül birlikteliğinin oluşturduğu aile meclisimiz ayakları yere sağlam basan ve geleceği doğru emin adımlarla ilerleyen bir uluslararası teşkilat haline dönüşmüştür” ifadesini kullandı. Erdoğan, teşkilatın uluslararası alandaki görünürlüğünün de her geçen gün arttığını memnuniyetle müşahede ettiğini söyledi.
Orban’a teşekkür
TDT gözlemci üyesi olarak Macaristan Başbakanı Viktor Orban’a Avrupa ile Türk dünyası arasında oluşturduğu köprü nedeniyle teşekkür eden Erdoğan, “Avrupa Birliği içerisindeki demokrasi mücadelesi sebebiyle kendisini kutluyorum. Çünkü bu mücadeleyi vermek herkesin kârı değil. Bunları hep yaşadık ve yaşıyoruz. Avrupa Birliği kapısında 52 yıldır bizi süründürdüler hâlâ aynı şeyi yapıyorlar. Ama biz de onlara gerekeni gerektiği zamanda cevabını vereceğiz. Onu da burada aynı şekilde seslendiriyorum” dedi.
Erdoğan, nişanın kendisi için büyük bir sorumluluk olduğunu aktararak, Türk halkları ve devletleri arasındaki ilişkilerin geliştirilmesine ve TDT’nin uluslararası itibarının daha da artırılmasına yönelik gayretleri artırarak sürdürme konusunda kararlı olduklarını söyledi.