Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) dünya genelindeki maden üretim verilerinin kapsamlı bir şekilde ele alındığı MCS 2021 raporunu yayınladı. Araştırma yeryüzü genelinde çıkarlan metal miktarı hakkında son derece detaylı bilgiler sunuyor.
Bildiğiniz üzere girdiğimiz her binadan kullandığımız her cihaza kadar, çevremizdeki neredeyse her şey bir miktar metal içeriyor. Yayınlanan infografik 2021 yılında çıkarılan 2.8 milyar ton metalin tamamını görselleştirmek üzere hazırlandı ve çok kapsamlı veriler içeriyor.
| Metal/Cevher | 2021 Maden Üretimi (ton) | % Toplam |
|---|---|---|
| Demir cevheri | 2.600.000.000 | %93.4 |
| Endüstriyel metaller | 181.579.892 | %6.5 |
| Teknoloji ve değerli metaller | 1.474.889 | %0.05 |
| Toplam | 2.783.054.781 | %100 |
Demir cevheri üretimi neden çok?
Demir cevheri 2021 yılında çıkarılan metallerin %93’ünü oluşturuyor. Topraktan tam 2.6 milyar ton çıkarıldı. Metaller cevherlerden çıkarılıp rafine edildiği için genellikle metal üretiminden daha yüksek oluyor. Örneğin bu cevherin demir metali içeriği 1.6 milyar ton olarak hesaplandı.
Yüzde 98’i çelik yapmak için pik demire dönüştürülen demir cevheri hayatımızın her alanında kendine yer buluyor. Demir cevherinden yapılan çelik inşaat, ulaşım ve ev aletlerinde kullanılırken, özellikle şehir hayatında her gün bundan yapılmış birçok şeyler karşılaşırız.
Altyapı inşasındaki kilit rolü nedeniyle demir cevheri, kentleşmeyi ve ekonomik büyümeyi destekleyen en önemli malzemelerden biri olarak görülüyor.
Endüstriyel Metaller
Geride bıraktığımız yıl dünya genelinde 181 milyon tondan fazla endüstriyel metal çıkarıldı. Hazırlanan rapor ağırlıklı olarak çelik yapımında, inşaatta, kimyasal imalatta ve alaşım maddesi olarak kullanılan endüstriyel metallerin dağılımıyla ilgili de önemli verileri de önümüze sunuyor.
| Endüstriyel Metaller | 2021 Maden Üretimi (ton) | % Toplam |
|---|---|---|
| Alüminyum | 68.000.000 | %37.4 |
| Krom | 41.000.000 | %22.6 |
| Bakır | 21.000.000 | %11,6 |
| Manganez | 20.000.000 | %11.0 |
| Çinko | 13.000.000 | %7.2 |
| Titanyum (mineral konsantreleri) | 9.000.000 | %5.0 |
| Kurşun | 4.300.000 | %2.4 |
| Nikel | 2.700.000 | %1.5 |
| Zirkonyum Mineralleri (Zirkon) | 1.200.000 | %0.7 |
| Magnezyum | 950.000 | %0.5 |
| Toplam | 181.579.892 | %100 |
Alüminyum, 2021 yılında endüstriyel metal üretiminin yaklaşık %40’ını oluşturdu. Çin, küresel üretimin yarısından fazlasını üstlenerek açık ara en büyük alüminyum üreticisi oldu. İnşaat sektörü yıllık olarak üretilen alüminyumun yaklaşık %25’ini kullanırken, %23’ü ulaşımda kullanılıyor.
Paslanmaz çeliğin paslanmaz hale getirilmesinde kilit rol oynayan krom daha az bilinen bir metaldir. Aslında, paslanmaz çelik genellikle %10 ila %30 oranında kromdan oluşur ve bu da mukavemetini ve korozyon direncini arttırır. 2021’de çıkarılan ilk beş endüstriyel metal arasında bakır, manganez ve çinko da bulunuyor.
Teknoloji ve Kıymetli Metaller
Teknoloji metalleri zaten isminden de anlaşılabileceği üzere teknoloji ve cihazlarda kullanılanları kapsıyor. Endüstriyel metallerle kıyasla genellikle daha küçük ölçekte çıkarılır ve dünya yeni teknolojileri benimsedikçe daha hızlı tüketim artışı görülebilir.
| Teknoloji ve Kıymetli Metaller | 2021 Maden Üretimi (ton) | % Toplam |
|---|---|---|
| Kalay | 300.000 | %20.3 |
| Molibden | 300.000 | %20.3 |
| Nadir Toprak Oksitleri | 280.000 | %19.0 |
| Kobalt | 170.000 | %11.5 |
| Vanadyum | 110.000 | %7.5 |
| Lityum | 106.000 | %7.2 |
| Tungsten | 79.000 | %5,4 |
| Niyobyum | 75.000 | %5,1 |
| Gümüş | 24.000 | %1,6 |
| Kadmiyum | 24.000 | %1.6 |
| Toplam | 1.474.889 | %100 |
Uçak ve gaz türbini motorlarındaki motor türbin kanatları için kritik önem taşıyan süper alaşım renyum, üretim açısından en nadir metallerden biridir. Petrol endüstrisi bu kıymetli elementi araçlar için yüksek oktanlı benzin üretmek için renyum-platin katalizörlerinde kullanıyor.
Raporun çarpıcı kısımlarından biri de temiz enerji teknolojisi metalleriyle ilgili. Lityum üretimi 2016’dan bu yana iki kattan fazla arttı ve elektrikli araç pil üretiminde patlama yapmaya hazırlanıyor. Aynı dönemde, mıknatıslara olan talebin artmasıyla küresel nadir toprak elementi üretimi iki kattan fazla arttı.
Listedeki bir diğer ilginç metal de indiyum olarak karşımıza çıkıyor. Büyük bir kısmı dokunmatik ekran, TV ekranı ve güneş panellerinin önemli bir bileşeni olan indiyumun kalay oksit yapımında kullandığını belirtleim. Büyüyen ekonomiler ve şehirlerin daha fazla kaynak talep etmesiyle birlikte dünyada son 20-30 yılda malzeme tüketimi önemli ölçüde artmış durumda.