Mithat Yurdakul / ANKARA – 7 bin liranın üzerindeki mal veya hizmet alımlarına ait ödemelerin banka, kredi kartı veya aracı finansal kurumlar aracılığıyla yapılması zorunluluğu geliyor. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın tebliğ taslağına göre 7 bin lirayı aşan ödemelerde, banka, PTT veya aracı finansal kurumları kullanmaları zorunlu olacak. Verilen örneğe göre, kamuda memur olarak çalışan kişi, evinde kullanmak üzere, beyaz eşya perakendesi firmadan 20 bin lira tutarında bir buzdolabı satın aldığında, tutar 7 bin lirayı aştığı için, bu işleme ait tahsilat ve ödemenin banka ve aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması gerekecek.
5 bin TL ceza
Bu ve benzeri her türlü alışverişte 7 bin lirayı aşan ödemelerini banka, kredi kartı ve benzeri finansal kuruluşlar kanalıyla yapmayarak elden gerçekleştirenlere, her bir tespit için ödeme tutarının yüzde 10’u oranında ceza kesilecek. Nihai tüketiciye kesilecek ceza tutarı 5 bin liradan az olamayacak. 20 bin liralık buzdolabını elden ödemeyle alan bir kişinin cezası 5 bin liranın altında kaldığı için bu tutar 5 bin liraya tamamlanacak.
100 bin liralık bir ürün için aynı ceza 10 bin liraya kadar çıkacak. Nihai tüketicinin ödemenin elden yapıldığını, ödemeyi takip eden 5 iş günü içerisinde kendiliğinden idareye bildirmesi halinde, tüketici adına özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek. Vergi mükellefi olmayanların kendi aralarında yapacakları işlemler ise tebliğ kapsamında değerlendirilmeyecek. Vatandaşların işletmelere yapacakları 7 bin lirayı aşan ödemelerde banka ve finansal aracı kuruluşları kullandığını ispat etmesi gerekeceğinden, alışverişlerde alınan belgelerin muhafaza edilmesi önem taşıyacak.
Kirada elden ödemeye ceza
Ev kirasını elden ödeyene ceza uygulamasında detaylar belli oldu. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın tebliğ taslağına göre elden kira ödenen her ay için kiranın yüzde 10’luk kısmına göre hesaplanan tutarda ceza kesilecek. Tutar 5 bin liralık özel usulsüzlük cezasının altında kalırsa 5 bin liralık ceza uygulanacak. Bu cezalar her yıl yeniden değerleme oranında artırılacak. Bir takvim yılı içinde kesilecek ceza 20 milyon lirayı aşamayacak. Elden ödeme yapanlar eğer durumu takip eden 5 işgünü içinde kendiliğinden idareye bildirirse özel usülsüzlük cezası kesilmeyecek. Verilen örneğe göre gayrımenkulün kiracıya 25 bin liraya kiralandığı ve kiracının 2024 yılı eylül ve ekim aylarına ilişkin kira bedelini elden ödediği tespit edilirse hem ev sahibi hem de kiracıya toplam 10 bin lira özel usulsüzlük cezası kesilecek.