Uluslararası kuruluşlar ve kamu kurumlarının tahminleri incelendiğinde ekonomideki son gelişmelerin enflasyon tahminlerini alt üst ettiği görülüyor. Büyüme tahminleri rakamlarının parlak seyretmeyeceği ve büyümenin düşeceği yönünde ipuçları veriyor. İşsizlikte ise uluslararası kuruluşların verilerine göre kısmi azalma bekleniyor.
Kurumların 2021 sonu için ekim-kasım aylarında yaptığı enflasyon tahminleri yüzde 20’nin altında kalırken enflasyon şimdiden yüzde 20’yi aşmış durumda. Geçtiğimiz hafta son yayımlanan Reuters anketine göre ekonomistler 2021 yıl sonu enflasyonunun yüzde 30’u aşacağı yönünde tahminde bulunmuştu.
İşsizlik tahminlerinde ise 2021 sonu için ağırlıklı olarak 12-13 arası seviyeler görülürken, 2022’de işsizliğin düşeceğine dair tahminler yer aldı.
Tahminlerde bu yıl Türkiye ekonomisinde gerçekleşecek büyümenin gelecek yıl gerileyeceği öngörüldü.
ENFLASYON
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) kasım ayı için yıllık 21,3 olarak açıkladığı enflasyonda kurumların son gelişmeler öncesinde yaptığı tahminler, güncel rakamların oldukça gerisinde kaldı.
Uluslararası kurumların 2021 ve 2022 enflasyon tahminleri şöyle:
IMF: Ekim 2021 tarihinde kurumun yayımladığı ekonomik görünüm raporunda Türkiye’nin 2021 enfasyonunun yüzde 16,5, 2022 enflasyonunun ise yüzde 14,5 olacağı öngörüldü.
OECD: Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) Aralık başında yayımladığı son raporunda 2021 sonu için ortalama tüketici fiyat tahmini yüzde 17,8’den yüzde 18,7’ye, 2022 yılı tahmini yüzde 15,7’den yüzde 23,9’a çıkarıldı. 2023 yılı ortalama tüketici fiyatları tahmini ise yüzde 21,7 olarak açıklandı.
TCMB: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ise Ekim ayı sonunda yayınlanan yılın son enflasyon raporunda enflasyon tahminlerini yükseltti. Buna göre 2021 enflasyon tahmini yüzde 14,1’den yüzde 18,4’e çıkarıldı. 2022 yılsonu enflasyon tahmini ise yüzde 7,8’den yüzde 11,8’e yükseltildi. Merkez Bankası’nın enflasyon hedefi ise yüzde 5.
OVP: Eylül ayı başında açıklanan ve ekonomide 2022-2024 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program’a (OVP) göre, enflasyon hedefi 2021’de yüzde 16,2, 2022’de yüzde 9,8, 2023’te yüzde 8, 2024’te yüzde 7,6 olarak açıklanmıştı.
Kredi derecelendirme kuruluşları: Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Türkiye’nin 2021 enflasyonunun yüzde 25 üzerinde olacağını, 2022 sonu içinse yüzde 17-18 bandında olacağını belirtti. Fitch ise 2021 enflasyonunu Fitch ayrıca enflasyonun 2022 yılı sonuna kadar yüzde 19 seviyesine düşmeden önce 2022 yılı başlarında tepe yapmasının muhtemel olduğu analizinde bulundu.
BÜYÜME
Kasım ayında TÜİK verilerine göre, Türkiye ekonomisi 2021 yılı üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,4 büyümüştü.
Kuruluşların 2021 ve 2022 büyüme tahminleri şöyle oldu:
IMF: Uluslararası Para Fonu’nun büyüme tahmini 2021 sonu için yüzde 9, 2022 sonu içinse yüzde 3,3 oldu.
Dünya Bankası: Kurum Türkiye için 2021 büyüme tahminini sene sonuna doğru yükseltti. Dünya bankası’nın Türkiye için yıl sonu büyüme tahmini yüzde 8,5 oldu. Dünya Bankası’nın 2022 büyüme tahmini ise yüzde 4,5’ten yüzde 3’e düştü.
OECD: Kuruluş, Türkiye için 2021 yılı GSYH büyüme tahminini yüzde 9,0 olarak açıkladı. 2022 yılı için tahmin, 3,3’e yükseltilirken, 2023 yılı için tahmin yüzde 3,9 seviyesinde oluştu.
Kredi derecelendirme kuruluşları: Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Aralık ayında Türk ekonomisi için 2021 yılı büyüme tahminini yukarı yönlü revize ederek, yüzde 9,2’den yüzde 11’e çıkardı. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings ise Türkiye’nin 2021 yılındaki büyüme beklentisini yüzde 10,5’e olarak açıkladı. Fitch ayrıca enflasyonun 2022 yılı sonuna kadar yüzde 19 seviyesine düşmeden önce 2022 yılı başlarında tepe yapmasının muhtemel olduğu analizinde bulundu.
OVP: OVP’ye göre büyümenin 2021’de yüzde 9, 2022’de yüzde 5, 2023 ve 2024 yıllarında yüzde 5,5 olması bekleniyor.
İŞSİZLİK
TÜİK verilerine göre, ekimde işsizlik oranı da 0,2 puan azalışla yüzde 11,2 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı geçen yılın aynı ayına göre ise 1,8 puan azaldı.
IMF: Kuruluş, son raporunda işsizlik oranı tahminini bu yıl için yüzde yüzde 12,2, 2022 için yüzde 11 olarak açıkladı.
OECD: Kurum 2021 yılı için işsizlik oranı beklentisini yüzde 12,2, 2022 yılı için yüzde yüzde 12,5 olarak açıkladı.
OVP: Programa göre, işsizliğin bu yıl yüzde 12,6 olması bekleniyor. İşsizliğin 2022 yılı tahmini ise yüzde 12.